Bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa là một cơ chế đồng bộ chuyên thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. Để bộ máy nhà nước có hiệu lực và hiệu quả trong việc quản lí xã hội thì vấn đề quan trọng hàng đầu là phải bảo đảm cho nó có được một cơ cấu tổ chức hợp lí, một cơ chế hoạt động đồng bộ và đội ngũ cán bộ có năng lực thực hiện những nhiệm vụ được giao. Tất cả những điều đó chỉ có thể đạt được khi xác định đúng những nguyên tắc cơ bản làm cơ sở cho tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Hệ thống nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa rất phong phú và nhiều loại. “Tập trung dân chủ” là một trong những nguyên tắc cơ bản nhất, có tính bao quát nhất được áp dụng cho hầu hết bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa, trong đó có Việt Nam.
