Thị trường ngoại hối Việt Nam tuy đã được hình thành song còn ở mức sơ khai
và chưa phát triển. Các nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối còn nghèo nàn, đại đa số các
NH chỉ tiến hành nghiệp vụ giao ngay phục vụ khách hàng trong việc thanh toán và
kinh doanh tiền gửi trên thị trường quốc tế, chưa kinh doanh ngoại tệ kiếm lời một
cách thực sự và chú trọng đến việc phòng ngừa rủi ro thông qua các công cụ ngoại hối
phái sinh như hợp đồng kì hạn và hợp đồng hoán đổi.
Trên thị trường ngoại hối quốc tế, các nghiệp vụ kinh doanh đã đạt đến một
trình độ cao, ngoài giao dịch giao ngay còn bao gồm:
- Giao dịch kì hạn
- Giao dịch tương lai
- Giao dịch hoán đổi
- Giao dịch quy ền chọn.
Trong đó giao dịch hoán đổi được sử dụng như một công cụ chuyên
nghiệp trong việc phòng ngừa rủi ro tỉ giá cũng như kinh doanh ngoại hối kiếm lời.
Tại Việt Nam, do thị trường ngoại hối chưa hoàn thiện và còn kém phát triển cho nên
các sản phẩm tài chính trên th ị trường rất hạn chế và chật hẹp. Các công cụ ngoại hối
phái sinh như giao dịch hoán đổi tuy đã được sử dụng nhưng rất ít và hiệu quả không
cao, các NHTM chỉ sử dụng nó với tư cách là một biện pháp mang tính tạm thời với
NHNN khi quá thiếu vốn VND. Mặc dù không thể phủ nhận rằng, nghiệp vụ này
mang lại rất nhiều lợi ích cho các chủ thể khác nhau trên thị trư ờng ngoại hối, đặc biệt
phù hợp trong điều kiện của Việt Nam hiện nay khi mà các hoạt động kinh doanh
XNK đang trên đà phát triển, các hoạt động đầu tư, tín dụng ngày một khởi sắc. Việc
sử dụng một công cụ phòng ngừa rủi ro tỉ giá, bảo đảm an toàn vốn mặt khác có
thể xử lí trạng thái luồng tiền, gia tăng vốn ngắn hạn tạm thời mà không làm gia tăng
những rủi ro kèm theo như hoán đổi ngo ại hối là hết sức cần thiết. Song tại Việt
Nam, đây còn là một nghiệp vụ khá mới mẻ.
