Việt Nam đang tiến hành công nghiệp hoá và đô thị hoá nền kinh tế xã hội. Trong quá trình công nghiệp hoá và đô thị hoá bình quân mỗi năm cả nước mất khoảng 74.000 ha đất nông nghiệp chuyển thành đất phi nông nghiệp (Nguyễn Sinh Cúc, 2008) . Điều đáng chú ý là các diện tích đất được chuyển đổi này tập trung nhiều ở các tỉnh đồng bằng, những vùng đất nông nghiệp màu mở và đông dân cư. Ở các tỉnh thuộc Đồng bằng sông Hồng, nếu chuyển 1 ha đất nông nghiệp thành khu công nghiệp thì sẽ làm mất một tài sản sinh kế và ảnh hưởng đến ít nhất 12-25 người dân sống ở nông thôn (Đỗ Kim Chung, 2008) . Việc chuyển đất nông nghiệp thành các khu công nghiệp và đô thị đã tạo ra những thách thức an ninh lương thực, thực phẩm và việc làm cho nông dân, nhất là những người bị thu hồi đất. Lo ngại trước tình hình không an ninh về lương thực và thực phẩm, nhiều tỉnh, huyện đã có chủ trương giành diện tích cố định để sản xuất lương thực, thực phẩm vì mục tiêu an ninh lương thực của địa phương họ. Liệu những hành động và chủ trương đó là hợp quy luật và đã thực sự đảm bảo an ninh về lương thực, thực phẩm cho quốc gia. Mặt khác, theo định hướng phát triển của nền kinh tế nước ta, đến năm 2020, Việt Nam cơ bản là một nước công nghiệp. Với mục tiêu đó, việc chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp sẽ tiếp tục diễn ra. Tuy nhiên, bao nhiêu đất nông nghiệp cần được dùng để đảm bảo an ninh về lương thực - thực phẩm quốc gia, bao nhiêu đất nông nghiệp có thể được chuyển đổi sang mục đích phi nông nghiệp vẫn là câu hỏi được nhiều người quan tâm? Cho đến nay, chưa có nhiều nghiên cứu về các vấn đề trên được tiến hành. Vì vậy, bài viết này nhằm góp phần thảo luận vấn đề trên.
