Sự biến động của hiện tượng qua thời gian thường chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố. Ngoài nhân tố chủ yếu, cơ bản quyết định xu hướng biến động của hiện tượng còn có những sai lệch khỏi xu hướng. Cho nên muốn xác định được xu hướng cần sử dụng những phương pháp thích hợp nhằm loại bỏ tác động của những nhân tố ngẫu nhiên. Một số phương pháp biểu hiện xu hướng biến động cơ bản của hiện tượng thường dùng là:
• Phương pháp mở rộng khoảng cách thời gian
• Phương pháp số trung bình di động (số trung bình trượt)
• Phương pháp hồi quy
• Phương pháp biểu hiện biến động thời vụ.
