Sau hơn 14 năm hình thành và đi vào hoạt động, TTCK Việt Nam đã có những
đóng góp nhất định cho nền kinh tế. Tuy nhiên thị trường vẫn tiềm ẩn khá nhiều những
biến động bất thường và rủi ro. Sự thăng trầm của thị trường trong thời gian qua do tác
động bởi nhiều nhân tố khác nhau. Hiện nay, ở nước ta tồn tại đa số là các nhà đầu tư
cá nhân và kinh doanh chủ yếu dựa vào khuyến nghị của các công ty chứng khoán
được định giá bằng phương pháp chiết khấu dòng tiền hoặc phương pháp tương đối.
Tuy nhiên với tình hình biến động thị trường hiện nay thì các phương pháp này tỏ ra
kém hiệu quả và không thể dự báo được những chuyển biến của thị trường để NĐT có
thể thực hiện quyết định kinh doanh một cách linh động hơn. Vì vậy các NĐT luôn
mong muốn có một sự đo lường chính xác để đưa ra quyết định đầu tư. Do đó việc
nghiên cứu ứng dụng các lý thuyết đầu tư tài chính hiện đại vào TTCK Việt Nam là
một việc làm hết sức quan trọng và cấp thiết. Tuy nhiên ứng dụng mô hình nào cho
công tác định giá để đưa ra quyết định đầu tư vẫn còn là một vấn đề hóc búa.
Một trong những thành tựu tiêu biểu của tài chính hiện đại là lí thuyết kinh
doanh chênh lêch giá APT (Arbitrage pricing theory) của Stephen Ross được phát triển
vào thập niên 1970. Lý thuyết kinh doanh chênh lệch giá cho rằng: tỉ suất sinh lời của
các chứng khoán không chỉ phụ thuộc vào nhân tố thị trường mà còn chịu tác động
bởi nhiều nhân tố khác. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu trên thế giới trong việc ứng
dụng lý thuyết kinh doanh chênh lệch giá APT vào các TTCK như nghiên cứu của
Chen – Ross – Roll trên TTCK Mỹ, nghiên cứu của Antoniou và cộng sự (1998) trên
TTCK Luân Đôn, nghiên cứu của Kwon, Shin và Bacon (1997) trên thị trường Hàn
Quốc, các nghiên cứu trên đều mang lại những kết quả hết sức thiết thực. Điều đó
càng khẳng định thêm tính đúng đắn và tính thực nghiệm của mô hình, nhưng liệu lý
thuyết APT có phù hợp để đánh giá TSSL của các chứng khoán trên TTCK mới nổi
hư Việt Nam?
