Trong những năm gần đây, đất nước đã có nhiều đổi thay trên phương diện
kinh tế và xã hội. Sự hội nhập kinh tế toàn cầu kéo theo sự phát triển và thay đổi
không ngừng về mặt chính trị, kinh tế, xã hội, khoa học công nghệ, giáo dục, đã
thúc đẩy sự nỗ lực không ngừng của sinh viên Việt Nam trong việc học tập, nghiên
cứu để phát huy cao độ năng lực của bản thân, làm nền tảng cho sự thành công
trong tương lai. Đề cập đến sinh viên, tức là chúng ta đang đề cập đến thế hệ tri thức
trẻ, đang trên đường hoàn thiện sự hiểu biết về những tiến bộ của xã hội, khoa học
hiện đại. Chính vì thế, là thế hệ dìu dắt các em, chúng ta phải có những góc nhìn
đúng đắn về những thuận lợi và khó khăn hiện nay sinh viên đang gặp phải, để từ đó
chúng ta có thể hoàn thành sứ mệnh giảng dạy và giáo dục thế hệ trẻ.
Một số nghiên cứu gần đây, đặc biệt là nghiên cứu: “Sự tác động của thông
tin truyền thông đến đạo đức, lối sống thanh niên Việt Nam trước khi nhập ngũ ” do
Viện Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn quân sự - Bộ Quốc phòng tổ chức,
nghiên cứu khảo sát 3.000 HS, SV tại 5 thành phố lớn: Hà Nội, Hải Phòng, Đà
Nẵng, Cần Thơ và Tp. Hồ Chí Minh, đã thu được những kết quả đáng quan tâm:
HS, SV Việt Nam khá quan tâm đến vấn đề thời sự chính trị xã hội đang diễn ra
trong nước. Có 69,5% học sinh, sinh viên (HS, SV) tham khảo cho rằng mình
“thường chú ý đến các thông tin thời sự chính trị xã hội trong nước”, đặc biệt là các
thông tin xã hội nổi cộm; 61,3% HS, SV chỉ chú ý đến thông tin liên quan đến học
tập, trong khi đó thông tin về lĩnh vực thể thao giải trí thu hút được khá đông HS,
SV với 76,4%. Ngoài ra, thông tin về việc làm cũng được các bạn trẻ quan tâm
chiếm (45,5%). Kết quả khảo sát cũng cho thấy, ngoài việc tiếp cận với các thông
tin chính thống, HS, SV còn tiếp xúc với các nguồn tin không chính thống qua bạn
bè, các trang web không chính thức, web đen trên Internet. Có đến 82,5% HS, SV
tiếp cận thông tin qua mạng Internet, 75,4% qua bạn bè, 45,6% qua thầy cô giáo;
25,3% qua tivi, đài phát thanh nội bộ; chỉ có 17,6% HS, SV tiếp cận qua tổ chức,
đoàn thể và gia đình.
Như vậy, đa số HS, SV tiếp cận nguồn thông tin từ các phương tiện thông tin
đại chúng, đặc biệt là Internet. Tuy nhiên, thông tin trên Internet có nhiều nguồn
khác nhau, nhiều thông tin chưa qua kiểm duyệt có thể ảnh hưởng tiêu cực đến HS,
SV nếu họ không được định hướng kịp thời. Việc tiếp cận với các thông tin xấu về
kinh tế xã hội, kết hợp với các trang web độc hại về chính trị xã hội làm cho HS, SV
mất niềm tin, hoang mang, nghi ngờ về những thông tin có được, thậm chí có thể
dẫn đến lệch chuẩn, vi phạm pháp luật. Nhưng số liệu thu được từ khảo sát cho
Môn: Tâm lý sư phạm đại học GVGD: ThS. Lê Tuyết Ánh
Nhóm 03 3
thấy, do chưa được định hướng kịp thời nên khi tiếp cận với những thông tin tiêu
cực, nổi cộm gây bức xúc trong đời sống xã hội có đến 45,8% HS, SV còn hoang
mang, nghi ngờ về thông tin này; 59,9% HS, SV mất niềm tin vào sự công bằng xã
hội; 48,3% chia sẽ bức xúc với người thân, bạn bè; 42,4% chú ý theo dõi sự phát
triển thông tin đó; chỉ có 9,5% HS, SV coi thông tin trên là bình thường và 33,7%
phản ứng ngay bằng cách gửi phản hồi trên mạng. (trích dẫn từ từ trang web
Tóm lại, sự thiếu định hướng thông tin, đặc biệt là những thông tin sai lệch,
không lành mạnh đã tác động tiêu cực, ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển hoàn
thiện nhân cách của sinh viên.
Đây chính là lý do mà nhóm 3 của lớp Nghiệp vụ sư phạm giảng viên khoá
19 tìm hiểu và trình bày trong bài tiểu luận “Những thuận lợi và khó khăn của SV
hiện nay là gì? Là giảng viên anh chị có những tác động nào để giúp sinh viên
phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn nhằm học tập tốt?”.
Để bắt đầu trong việc tìm hiểu, nhóm đã xét những khía cạnh thực tiễn trong
cuộc sống hiện nay của sinh viên, phân loại theo yếu tố chủ quan và khách quan,
dựa vào các thuận lợi và khó khăn về điều kiện đời sống, các yếu tố vật chất tinh
thần. Trên cơ sở đó, làm luận cứ cho vai trò của người giảng viên tác động tích cực
đến sự phát huy những thuận lợi, đồng thời khắc phục, giảm bớt những khó khăn
sinh viên đang gặp phải.
