Hiện nay, hệ thống ngân hàng Việt Nam đang đứng trước những thách
thức to lớn của thời đại. Gia nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO) 2007,
Việt Nam cam kết đến năm 2011 sẽ mở cửa thị trường tài chính hoàn toàn.
Điều này có nghĩa, các tổ chức tài chính nước ngoài sẽ được phép thành lập
và hoạt động như một ngân hàng Việt. Sự gia nhập của các tổ chức tài chính
nước ngoài một mặt giúp các ngân hàng thương mại Việt Nam học hỏi kinh
nghiệm quản lý, tiếp thu công nghệ hiện đại song cũng tạo ra áp lực cạnh
tranh rất lớn. Ngân hàng Việt Nam yếu thế về nhiều mặt, trong đó vốn là vấn
đề căn bản. Thiếu vốn để trang bi công nghệ hiện đại, thiếu vốn để đào tạo
nhân lực, thiếu vốn làm giảm quy mô, chất lượng dịch vụ và do đó ảnh hưởng
đến tính cạnh tranh. Bên cạnh nhu cầu tự thân, ngân hàng Việt Nam cũng
đang bị áp lực từ phía Nhà nước tăng vốn điều lệ lên 3000 tỷ đồng vào cuối
năm 2010. Hiện tại, toàn hệ thống vẫn còn khoảng 19 ngân hàng (chiếm 43%)
chưa đạt mức yêu cầu về vốn pháp định, trong số đó có 12 ngân hàng có vốn
điều lệ thấp hơn 2000 tỷ. Sáp nhập và mua lại được nhiều ngân hàng hướng
tới để giải bài toán thiếu vốn. Hoạt độn g sáp nhập và mua lại (viết tắt M&A)
tuy khá phổ biến ở các nước phát triển nhưng còn mới mẻ ở các nước đang
phát triển, trong đó có Việt Nam. M&A diễn ra ở Việt Nam từ những năm
1997 nhưng còn ít về số lượng, chưa phong phú về hình thức, quy mô nhỏ do
thiếu luật pháp điều chỉnh, sự hỗ trợ của Nhà nước và kiến thức củ a ngân
hàng.
