Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X Ban chấp hành Trung ương Đảng xác định một trong các đặc trưng cơ bản của xã hội XHCN hiện nay đó là “ Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản” [1]. Mới đây trong Nghị quyết 49-NQ/TW thì yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền và chủ trương xây dựng hệ thống các cơ quan tư pháp “ trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý và quyền con người ” được đề cập và nhấn mạnh một lần nữa.
Đối với việc thực hiện hai yêu cầu này thì việc nâng cao chất lượng hoạt động của Thẩm phán Toà án nhân dân là một yếu tố không thể thiếu. Bởi lẽ muốn xây dựng một Nhà nước pháp quyền thì cần phải có một hệ thống pháp luật đủ mạnh điều chỉnh các mối quan hệ trong xã hội. Tuy nhiên để có một hệ thống pháp luật hoàn thiện, phát huy hiệu quả của nó thì còn cần thiết phải có một cơ quan bảo vệ pháp luật làm việc có chất lượng và hiệu quả cao. Trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, Toà án có vai trò vô cùng quan trọng mà người giữ vị trí trung tâm, đảm đương phần lớn công việc của Toà chính là Thẩm phán. Có thể thấy, Thẩm phán TAND có một vị trí đặc biệt trong việc thực hiện quyền Tư pháp, là người đại diện cho Nhà nước bảo vệ sự công bằng trong xã hội. Do đó, yêu cầu xác định về chất lượng hoạt động của Thẩm phán TAND là một việc làm đúng đắn.
