Trong quá trình khám phá thế giới, giải đáp những câu hỏi về nguồn gốc của con người, nguồn gốc của thế giới và vị trí của con người trong thế giới làm hình thành ở con người những quan niệm nhất định, trong đó có những yếu tố cảm xúc và trí tuệ, tri thức và niềm tin Cùng với sự phát triển ngày càng đa dạng và phức tạp của hoạt động thực tiễn, tư duy của con người không ngừng được “mài sắc”. Sự ra đời của triết học cho thấy tính tích cực của tư duy con người đã đạt được bước chuyển biến về chất nhờ sự xuất hiện của tầng lớp lao động trí óc trong xã hội cổ đại.
Từ khi ra đời, triết học đóng vai trò quan trọng trong nhận thức cũng như hoạt động của con người, Ph. Ăngghen viết: “Một dân tộc muốn đứng vững trên đỉnh cao của khoa học thì không thể không có tư duy lý luận”. Nhưng tư duy lý luận chỉ là một đặc tính bẩm sinh dưới dạng năng lực của người ta mà thôi. Năng lực ấy cần phải được phát triển hoàn thiện mà muốn hoàn thiện thì cần nghiên cứu toàn bộ triết học từ thời đại trước.
