Trong lịch sử phát triển kinh tế thế giới, khi hoạt động mua bán, lưu thông hàng hóa - tiền tệ trở nên phổ biến và lớn mạnh; việc thanh toán trực tiếp bằng tiền mặt trở nên khó khăn, không an toàn đã đặt ra vấn đề cần có một trung gian giúp cho việc thanh toán trở nên nhanh chóng, dễ dàng, tiện lợi hơn. Thanh toán qua trung gian là việc chi trả không tiến hành trực tiếp giữa người chi trả với người thụ hưởng mà thông qua việc ủy nhiệm cho các tổ chức trung gian thực hiện. Trong việc thanh toán qua trung gian thanh toán, tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán theo yêu cầu của người chi trả sẽ thực hiện việc chi trả hộ hoặc theo yêu cầu của người thụ hưởng thu hộ số tiền mà người thụ hưởng được hưởng, việc chi trả hộ hoặc thu tiền hộ như vậy mang tính chất là một loại dịch vụ.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, ngân hàng là một trong những tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. Đặc điểm của hoạt động thanh toán qua ngân hàng mang đầy đủ đặc điểm của thanh toán qua trung gian thanh toán như: chủ yếu không dùng tiền mặt; chứa đựng rủi ro về chứng từ thanh toán, nghĩa vụ thanh toán của bên thanh toán; ít nhất một bên thanh toán phải có tài khoản tại trung tâm thanh toán Tài khoản là công cụ để ghi chép, phản ánh vốn tiền tệ của chủ tài khoản. Tài khoản được sử dụng trong thanh toán gọi là tài khoản thanh toán. Tài khoản thanh toán là tài khoản do người sử dụng dịch vụ thanh toán mở tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán để thực hiện các giao dịch thanh toán theo quy định của Ngân hàng nhà nước.
Để đảm bảo cho hoạt động thanh toán qua ngân hàng được thực hiện trong vòng trật tự phù hợp với lợi ích của nhà nước và xã hội, nhà nước đã ban hành nhiều quy phạm pháp luật điều chỉnh về chủ thể tham gia quan hệ dịch vụ thanh toán; về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ thanh toán; về chứng từ thanh toán, hình thức, phương tiện thanh toán
Chứng từ thanh toán qua trung gian là tài liệu chứng minh một sự kiện kinh tế, được dùng làm căn cứ để thực hiện việc thanh toán và ghi vào sổ sách kế toán của trung gian thanh toán. Chứng từ thanh toán là cơ sở để thực hiện giao dịch thanh toán. Chứng từ thanh toán có thể được lập dưới hình thức chứng từ giấy, chứng từ điện tử hoặc các hình thức khác. Loại chứng từ, các yếu tố chứng từ, việc lập, kiểm soát, luân chuyển, bảo quản lưu trữ chứng từ, trách nhiệm của người sử dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán thực hiện theo quy định của Ngân hàng nhà nước và các quy định của pháp luật có liên quan đến chứng từ thanh toán.
