Trong hệ thống chính trị của các nước xã hội chủ nghĩa có thể có nhiều đảng phái chính trị cùng tồn tại và hoạt động. Mỗi đảng phái đóng vai trò nhất định trong đời sống xã hội và giữ một vị trí quan trọng trong hệ thống chính trị, song thực tiễn cho thấy đảng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động luôn giữ vai trò lãnh đạo. Đảng của giai cấp công nhân luôn là đội tiên phong, là đại biểu trung thành với quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc. Ở Việt Nam, Đảng cộng sản- đội tiên phong của giai cấp công nhân cũng là lực lượng đóng vai trò lãnh đạo toàn bộ hệ thống chính trị của nước ta. Tuy nhiên, vị trí to lớn đó được thể hiện như thế nào, phương thức lãnh đạo của Đảng có những điểm tích cực gì, còn tồn tại những hạn chế gì, phương hướng khắc phục ra sao chính là những vấn đề đang cần được quan tâm.
