Theo lời khuyên của các chuyên gia kinh tế, các ngân hàng nên chuyển dần
cơ cấu thu nhập chủ yếu dựa trên hoạt động cấp tín dụng sang hoạt động dịch vụ mà
trong đó kinh doanh ngoại tệ (KDNT) là một hoạt động có tốc độ tăng trưởng thu
nhập rất cao. Tuy nhiên, việc kinh doanh ngoại tệ cũng chứa đựng những rủi ro tiềm
tàng có khả năng gây mất mát lớn nếu các ngân hàng không có các giải pháp phòng
ngừa và quản lý hợp lý. Kenyon (1991) đã nói : “Chìa khóa để thành công trong
hoạt động kinh doanh ngoại tệ chính là quản trị rủi ro tỷ giá”. Đó là lý do mà tôi
quyết định thực hiện đề tài: “Đo lường rủi ro trong kinh doanh ngoại hối tại các
Ngân hàng thương mại Việt Nam – Một ứng dụng của Value at Risk”.
Nghiên cứu tiến hành với danh mục gồm ba đồng ngoại tệ được giao dịch
phổ biến trên thị trường ngoại hối, đó là USD, EUR, JPY. Dữ liệu sử dụng trong đề
tài là chuỗi tỷ giá của các đồng ngoại tệ này, được lấy từ website của ngân hàng
Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), thu thập từ ngày 02/01/2007 đến ngày
02/02/2015, cập nhật hàng tuần, gồm 423 quan sát.
Ba phương pháp tính VaR khác nhau đã được áp dụng: (i) Phương pháp mô
phỏng lịch sử, (ii) phương pháp phương sai và hiệp phương sai và (iii) phương pháp
mô phỏng Monte-Carlo. Ba kiểm định hỗ trợ: Back test, Stress test và E-VaR đã
được thực hiện. Dựa trên dữ liệu quan sát, nghiên cứu đã tính ra tỷ lệ lỗ tối đa mà
ngân hàng có thể phải đối mặt là 2,24% cho danh mục đầu tư của mình. Xác suất
gặp mức lỗ tối đa này là 1%. Giá trị VaR tính được này sẽ là cơ sở cho các quyết
định kinh doanh và quản trị rủi ro ngoại hối của ngân hàng trong ngắn hạn.
Từ những kết quả đạt được, so sánh với mức sinh lợi bình quân của ngân
hàng trong hoạt động kinh doanh ngoại hối, tôi khuyến nghị ngân hàng nên đầu tư
vào danh mục ngoại hối này. Tuy nhiên, để tối đa hóa lợi nhuận trong điều kiện tối
thiểu hóa rủi ro, các chiến lược phòng ngừa cũng nên được thực hiện. Nghiên cứu
khuyến nghị nhà quản trị có thể sử dụng các công cụ ngoại tệ phái sinh và chi phí
rủi ro biên trong việc chọn lựa hợp đồng giao dịch ngoại tệ phái sinh.
