Lâm nghiệp là một ngành kinh tếhoàn chỉnh, bao gồm nhiều ngành nghềkhác nhau và
hoạt động ởkhắp các vùng, miền trên lãnh thổViệt Nam. Sản xuất lâm nghiệp vừa mang tính
nông nghiệp nhưsản xuất kinh doanh gắn với đất đai, phụthuộc vào điều kiện thời tiết, mùa
vụ, nhiều khâu công việc thực hiện bằng thủcông nặng nhọc, vừa mang tính công nghiệp như
sản xuất theo dây chuyền, gắn liền với máy móc, thiết bịcơgiới, cường độlao động cao, căng
thẳng vềthần kinh.Ngoài ra, sản xuất lâm nghiệp còn mang đặc thù riêng, nhiều hoạt động
tiến hành ởvùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tếkhó khăn, dân trí thấp, người lao động chưa
được đào tạo đầy đủ, vấn đềbảo hộlao động và an toàn lao động lâm nghiệp chưa được quan
tâm đúng mức và thường xuyên. Chính vì vậy, tiềm ẩn nguy cơvềtai nạn lao động và bệnh
nghềnghiệp trong sản xuất lâm nghiệp là rất cao.
Mặc dù, vấn đềbảo hộlao động đã được nhà nước Việt Nam rất quan tâm thểhiện trong
Bộluật Lao động và các văn bản của Chính phủ, Bộngành liên quan. Song lao động trong
lâm nghiệp và những đặc thù riêng vẫn chưa được đềcập đầy đủtrong các văn bản quy phạm
pháp luật. Có thểnói ởViệt Nam, sốlượng lao động lâm nghiệp khá dồi dào nhưng vềcơbản
vẫn là lao động thủcông, cơbắp nặng nhọc, tưthếlàm việc không thoải mái, đối diện với
nguy cơcao vềtai nạn, bệnh nghềnghiệp và có hại cho sức khoẻ.
Đối với khu vực nhiệt đới, những điều trên càng thểhiện rõ, đặc biệt ởcác nước đang
phát triển. Nhiều hoạt động lâm nghiệp ởvùng nhiệt đới có đặc điểm là năng suất lao động
thấp do phương thức lao động, kỹthuật cũng nhưdụng cụlao động không phù hợp. Đây là
điển hình của các nước có điều kiện kinh tế-xã hội và điều kiện khí hậu không thuận lợi, tạo
thêm khó khăn cho nỗlực cải thiện điều kiện làm việc ởvùng nhiệt đới.
Xét vềmặt này, F.J.Staudt đã giới thiệu thuật ngữ"Vòng đói nghèo luẩn quẩn" (Hình 1)
và khoa học lao động là một trong những công cụhữu ích phá vỡvòng luẩn quẩn này đểtạo
ra điều kiện sống và làm việc phù hợp cho người lao động lâm nghiệp.
Đối với các điều kiện ởvùng nhiệt đới, chủyếu là lao động chân tay và điều kiện kinh
tế- xã hội không thuận lợi, các vấn đềchính cần được giải quyết sớm là:
- Khảnăng làm việc thấp do người lao động ốm yếu và có chế độdinh dưỡng không
tốt.
- Lao động cơbắp nặng nhọc.
- Sức nóng.
- Thiếu điều kiện trang bịvềvệsinh, an toàn lao động.
- Thiếu các chương trình đào tạo.
- Tỷlệtai nạn cao.
