1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Thực hành quyền công tố là một trong hai chức năng của Viện kiểm sát
nhân dân (VKSND) đã được hiến định. Hiến pháp năm 2013 ghi nhận “VKSND
thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp” (Điều 107). Thực hành
quyền công tố trong tố tụng hình sự để thực hiện việc buộc tội của Nhà nước đối
với người phạm tội, do VKSND thực hiện ngay từ khi giải quyết tố giác, tin báo
về tội phạm, kiến nghị khởi tố và trong suốt quá trình khởi tố, điều tra, truy tố,
xét xử vụ án hình sự nhằm bảo đảm mọi hành vi phạm tội, người phạm tội phải
được phát hiện, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử kịp thời, nghiêm minh, đúng
người, đúng tội, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội, không để lọt tội
phạm và người phạm tội; đồng thời, không để người bị khởi tố, bị bắt, tạm giữ,
tạm giam bị hạn chế quyền con người, quyền công dân.
Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự, Kiểm sát viên tham gia
với tư cách là người đại diện VKSND thay mặt Nhà nước để thực hành quyền
công tố nhằm buộc tội bị cáo. Khi thực hành quyền công tố trong giai đoạn xét
xử các vụ án hình sự, Kiểm sát viên có các nhiệm vụ và quyền hạn như công bố
cáo trạng, quyết định của VKSND liên quan đến việc giải quyết vụ án tại phiên
tòa; tham gia xét hỏi, thực hiện việc luận tội đối với bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm;
tranh luận với người bào chữa và những người tham gia tố tụng khác tại phiên
tòa sơ thẩm. Thực hành quyền công tố của Kiểm sát viên tại phiên tòa xét xử sơ
thẩm vụ án hình sự nhằm truy tố, buộc tội người có hành vi phạm tội ra trước
Toà án theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm không để lọt kẻ phạm tội và
làm oan người vô tội
