Thuế nhà ở, đất ở là một trong những loại thuế xuất hiện sớm nhất trong hệ
thống thuế của nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là ở những nước có nền kinh tế thị
trường phát triển và hÇu hÕt c¸c quèc gia ®Òu cã xu h-íng tiÕp tôc hoµn thiÖn lo¹i
thuÕ nµy. Ở Việt Nam, hiện nay đã có chính sách động viên thuế đối nhà ở, đất ở
thông qua các sắc thuế như: thuế nhà, đất (từ ngày 01/01/2012 được thay bằng thuế
sử dụng đất phi nông nghiệp); lệ phí trước bạ. Việc triển khai thực hiện chính sách
thuế nhà ở, đất ở bước đầu đã phát huy được một số tác dụng tích cực trên các khía
cạnh tài chính, kinh tế, xã hội,.Tuy nhiên trong những năm gần đây, Việt Nam đã
có những bước tiến quan trọng trong phát triển kinh tế, đời sống nhân dân được cải
thiện rõ rệt, khối lượng tài sản mà nhất là nhà ở và đất ở trong dân cư vì vậy cũng
được gia tăng mạnh mẽ. Bên cạnh đó, trước những yêu cầu nhiệm vụ mới trong giai
đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và xây dựng nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa, trước xu thế mở rộng hội nhập và trước những diễn
biến phức tạp, đa dạng về tài sản, thu nhập của dân cư, hệ thống chính sách động
viên cho ngân sách nhà nước thông qua các loại thuế đối với nhà ở và đất ở hiện
hành đã bộc lộ những khiếm khuyết trên nhiều mặt, như: giá tính thuế, biểu thuế,
thuế suất, việc tuân thủ thuế, ngay cả việc hoạch định, tổ chức và kiểm soát việc
thực hiện chính sách. Ngoài ra, xu hướng chung của các quốc gia, đặc biệt các
quốc gia đang phát triển là hoàn thiện hệ thống chính sách thuế nhà ở, đất ở, làm rõ
sự cần thiết của mỗi chính sách thuế, cũng như làm sáng tỏ quy trình chính sách, cơ
sở đánh thuế, các khả năng và hình thức thuế đánh vào nhà ở, đất ở. Vì vậy, việc
nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện chính sách thuế đối với nhà ở, đất ở phù hợp với
điều kiện kinh tế - xã hội mới, đáp ứng yêu cầu trọng tâm của công cuộc cải cách thuế
và xu hướng phát triển chung của chính sách thuế trên thế giới là điều cần thiết, cho
nên, Nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài nghiên cứu luận án của mình là “Chính sánh
thuế nhà ở, đất ở tại Việt Nam”.
