Bong võng mạc nguyên phát có thể xảy ra trên các mắt còn thể thủy
tinh (TTT) hoặc trên các mắt đã được phẫu thuật thể thủy tinh. Tuy nhiên,
tần suất bong võng mạc sau phẫu thuật thể thủy tinh cao hơn so với tần suất
chung của cộng đồng. Tác giả Lois ghi nhận tần suất bong võng mạc nguyên
phát sau mổ thể thủy tinh từ 0,6-1,7% so với tần suất chung trong cộng đồng
từ 0,006-0,01% [1]. Khi đặt mối liên hệ giữa bong võng mạc sau phẫu thuật
thể thủy tinh với mức độ phổ biến của phẫu thuật thể thủy tinh trên thế giới,
chúng ta nhận thấy đây là vấn đề rất đáng được quan tâm.
Sau phẫu thuật thể thủy tinh, môi trường nội nhãn có những thay đổi
quan trọng do mất đi hàng rào ngăn cách giữa tiền phòng và buồng dịch kính
và mất đi thể tích của thể thủy tinh. Những thay đổi đó dẫn đến sự dịch
chuyển của khối dịch kính ra trước cũng như sự hóa lỏng của khối dịch kính.
Các biến đổi này thúc đẩy quá trình bong sau của dịch kính, có thể tạo nên vết
rách võng mạc và do đó làm tăng nguy cơ bong võng mạc nguyên phát.
Bong võng mạc nguyên phát trên mắt đã đặt thể thủy tinh nhân tạo
(TTTNT) xảy ra trên mắt đã có những biến đổi lớn sau phẫu thuật nên có
nhiều đặc điểm lâm sàng khác biệt so với bong võng mạc trên mắt còn thể
thủy tinh. Các nghiên cứu trước đây cho thấy bong võng mạc trên mắt đã
đặt TTTNT thường có diện tích bong rộng với tỷ lệ bong hoàng điểm khá
cao và thường do các vết rách võng mạc nhỏ nằm ở chu biên gây ra
[2],[3],[4]. Việc xác định rõ các đặc điểm lâm sàng của bong võng mạc trên
mắt đã đặt TTTNT góp phần giúp các bác sĩ nhãn khoa đưa ra quyết định
điều trị thích hợp.
Các phương pháp phẫu thuật để điều trị bong võng mạc trên mắt đã đặt
TTTNT là cắt dịch kính, đai củng mạc, độn củng mạc, phối hợp cắt dịch
kính với đai củng mạc và mổ áp võng mạc bằng khí nở nội nhãn. Nhiều
nghiên cứu tìm hiểu hiệu quả của các phương pháp phẫu thuật bong võng
mạc áp dụng trên mắt đã đặt TTTNT cho thấy mỗi phương pháp có các ưu
điểm và nhược điểm riêng. Việc hiểu rõ các ưu điểm và nhược điểm của
từng phương pháp phẫu thuật giúp các bác sĩ nhãn khoa lựa chọn phương
pháp phẫu thuật tối ưu trên mỗi bệnh nhân.
Trên thế giới, đã có rất nhiều tác giả tiến hành các nghiên cứu nhằm tìm
hiểu về dịch tễ học của bong võng mạc trên mắt đã đặt TTTNT (các nghiên
cứu của Powel, Mitry, Javitt [5],[6],[7]), cơ chế bệnh sinh và đặc điểm lâm
sàng của bong võng mạc trên mắt đã đặt TTTNT (các nghiên cứu của Lois,
Bradford, Neal, Oliver, Koo [1],[8],[9],[10],[11]) và tìm hiểu hiệu quả của
phẫu thuật điều trị bong võng mạc trên mắt đã đặt TTTNT (các nghiên cứu
của Bo, Byanju, Yazici, Gulgel [12],[13],[14],[15]).
Tại Việt Nam, tuy đã có nhiều nghiên cứu về bong võng mạc nguyên
phát được thực hiện, nhưng chưa có nghiên cứu nào về bong võng mạc trên
mắt đã đặt TTTNT.
Do đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Đặc điểm lâm sàng và kết quả
phẫu thuật bong võng mạc trên mắt đã đặt thể thủy tinh nhân tạo” với
các mục tiêu sau:
1. Mô tả đặc điểm lâm sàng của bong võng mạc trên mắt đã đặt thể thủy
tinh nhân tạo.
2. Đánh giá kết quả của các phương pháp phẫu thuật điều trị bong võng
mạc trên mắt đã đặt thể thủy tinh nhân tạo.
