Bệnh viêm gan virus C (VGVRC) đã được xác định trong hơn 3 thập
kỷ qua, nhưng cho đến nay VGVRC vẫn đang là một trong những nguyên
nhân hàng đầu gây viêm gan mạn tính, xơ gan và ung thư tế bào gan [1],[2].
Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG), trên toàn cầu có
khoảng 130 - 170 triệu người nhiễm virus viêm gan C (HCV) và theo ước tính
khoảng 80% các trường hợp nhiễm HCV sẽ tiến triển thành viêm gan mạn tính
[3]. Trong quá trình tiến triển của bệnh viêm gan virus C mạn tính
(VGVRCMT) có sự tích tụ quá mức các chất cơ bản giàu protein và collagen ở
khoảng gian bào, gây rối loạn cấu trúc nhu mô gan, xơ gan, bệnh gan mất bù
[4],[5]. Vì vậy, các y văn đều nhận định việc xác định tình trạng xơ hóa gan là
một trong những yếu tố quan trọng để tiên lượng sự tiến triển của bệnh. Cho
đến nay sinh thiết gan vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng để đánh giá tình trạng
xơ hóa gan [6],[7]. Tuy nhiên, đây là một thủ thuật xâm lấn nên có một số hạn
chế như gây đau, có một số tai biến như chảy máu, ngoài ra còn được ghi
nhận là có thể có sai số [8]. Để khắc phục các hạn chế của kỹ thuật sinh thiết
gan, một số phương pháp không xâm nhập đã được khuyến cáo nghiên cứu áp
dụng vào thực hành điều trị bệnh. Năm 2014, TCYTTG đã khuyến cáo sử
dụng các phương pháp không xâm nhập như Fibroscan và APRI để theo dõi
tiến triển của xơ hóa gan trên bệnh nhân VGVRCMT thay thế cho các giải
pháp xâm nhập [9].
Về điều trị, hiện tại các Hiệp hội gan mật quốc tế và TCYTTG đang
khuyến cáo nghiên cứu các giải pháp điều trị VGVRCMT bằng thuốc kháng
virus phù hợp với sự phân bố của các kiểu gen HCV ở mỗi khu vực
[9],[10],[11]. Mục tiêu được đề ra cho điều trị là đạt được tiêu chuẩn đáp ứng
virus bền vững (ĐƯVRBV) [9],[12]. Tiêu chuẩn này được xem là tiêu chuẩn
khỏi bệnh, giúp giữ vững hoặc cải thiện mức độ xơ hóa tổ chức nhu mô gan, cải
thiện tiên lượng bệnh [13],[14]. Tại Việt Nam từ năm 2015 trở về trước, phác đồ
peginterferon alfa-2b phối hợp ribavirin (pegIFN alfa-2b + RBV) vẫn đang là
phác đồ cơ bản cho hiệu quả điều trị cao. Hiện đã có một số nghiên cứu đánh giá
hiệu quả của phác đồ trên dựa trên các chỉ số sinh hóa, virus học [15],[16].
Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại các nghiên cứu vẫn chưa có bằng
chứng về hiệu quả của phác đồ pegIFN alfa-2b + RBV cũng như giá trị của kỹ
thuật Fibroscan dựa trên bằng chứng về thay đổi mô bệnh học ở bệnh nhân
VGVRCMT tại Việt Nam.
Cho đến nay nhiều phác đồ mới điều trị cho bệnh nhân VGVRCMT
đang được nghiên cứu tuy nhiên việc đánh giá kết quả điều trị của từng phác
đồ bằng các phương pháp nghiên cứu chặt chẽ, các minh chứng khoa học
cũng như áp dụng các kỹ thuật mới trong thực hành chẩn đoán và điều trị sẽ
có ý nghĩa to lớn trong thực hành lâm sàng cũng như có giá trị khoa học.
Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh
giá kết quả điều trị của peginterferon alpha-2b kết hợp ribavirin ở bệnh
nhân viêm gan virus C mạn tính và giá trị của Fibroscan trong chẩn đoán
xơ hóa gan” với các mục tiêu sau:
1. Đánh giá kết quả điều trị bệnh viêm gan virus C mạn tính bao gồm
cả xơ gan còn bù bằng phác đồ peginterferon alpha-2b kết hợp
ribavirin
2. Đánh giá giá trị của Fibroscan so sánh với bằng chứng mô bệnh học
trong xác định mức độ xơ hóa gan ở bệnh nhân viêm gan virus C
mạn tính.
