Ung thư phổi (UTP) không những là bệnh ung thư phổ biến nhất mà còn
là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư ở Việt Nam cũng như trên
toàn thế giới. Năm 2012, trên toàn cầu số người mới mắc ung thư khoảng 14,1
triệu trong đó ung thư phổi chiếm 1,8 triệu (13% tổng số ung thư); số tử vong
hàng năm do ung thư là 8,2 triệu thì riêng UTP chiếm 1,6 triệu (khoảng
19,4% tổng số chết do ung thư) [1]. Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu
gây tử vong ở cả hai giới, tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ khoảng 16,8% [2]. Với tỷ
lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong cao, ung thư phổi thực sự là vấn đề sức khoẻ
nghiêm trọng của hầu hết các quốc gia trên thế giới.
Về thực hành lâm sàng, UTP được chia làm 2 nhóm chính là ung thư
phổi tế bào nhỏ chiếm khoảng 15% và ung thư phổi không tế bào nhỏ
(UTPKTBN) chiếm khoảng 85%. Hai nhóm này có phương pháp điều trị và
tiên lượng khác nhau [3],[4].
Trong luận án này, chúng tôi chỉ giới hạn vào UTPKTBN tiến triển tại
chỗ, tại vùng không mổ được, chiếm khoảng 25 - 30% UTP tại thời điểm
chẩn đoán, bao gồm giai đoạn IIIB (mọi T, N3M0 và T4N2M0), giai đoạn
IIIA không mổ được (T1-3,N2M0 và T4N0-1M0) [5]. Đối với giai đoạn này,
phương pháp điều trị đã được thế giới đồng thuận là xạ trị kết hợp với hóa
chất [2],[6]. Việc phối hợp hoá xạ trị có hai ý nghĩa, một là hoá chất làm tăng
tác dụng của xạ trị, điều này đã được minh chứng qua nhiều nghiên cứu
[7],[8],[9]; hai là hoá chất có tác dụng tiêu diệt các ổ vi di căn xa mà các
phương tiện chẩn đoán có thể chưa phát hiện được. Trong các hình thức phối
hợp hoá xạ trị thì phác đồ hoá xạ đồng thời sau đó hoá trị củng cố cho tỷ lệ
đáp ứng cao nhất [2],[5],[6],[10].
Tuy phương pháp hoá xạ đồng thời làm tăng khả năng kiểm soát tại chỗ,
nhưng tỷ lệ tái phát tại chỗ vẫn còn cao từ 34-43% [10]. Nhiều nghiên cứu
gần đây cho thấy tỷ lệ kiểm soát tại chỗ tỷ lệ thuận với liều xạ, tuy nhiên biến
chứng do xạ trị cũng tăng theo [2],[5]. Hiện nay, xạ trị UTPKTBN có 2 kỹ
thuật còn đang tranh cãi: kỹ thuật xạ trị hệ thống và kỹ thuật xạ trị khu trú.
Với kỹ thuật xạ trị hệ thống, xạ trị ban đầu 40 – 50 Gy vào u, hạch di căn và
toàn bộ hệ thống hạch trung thất, hạch thượng đòn, sau đó mới thu nhỏ trường
chiếu và tăng liều vào u và hạch di căn, do vậy thể tích chiếu xạ ban đầu rất
rộng, khó khăn cho việc nâng liều xạ trị. Trong khi đó, với kỹ thuật xạ trị khu
trú, thể tích bia chỉ bao gồm u và hạch di căn, không dự phòng hạch hệ thống.
Nhiều nghiên cứu đã minh chứng, kỹ thuật xạ khu trú có tỷ lệ kiểm soát bệnh
tương đương nhưng độc tính thấp hơn hẳn so với kỹ thuật xạ trị hệ thống
[2],[11],[12]. Tuy nhiên, kỹ thuật xạ trị khu trú có thể bỏ sót tổn thương nhỏ,
với kỹ thuật PET/CT mô phỏng có thể xác định chính xác hơn tình trạng u,
đặc biệt tình trạng di căn hạch, giảm thiểu bỏ sót tổn thương đồng thời loại trừ
tia vào tổ chức lành mà trên CT nhiều khi khó phân biệt giúp nâng cao hiệu
quả và an toàn trong điều trị. Trên thế giới đã có một số nghiên cứu về các
vấn đề trên nhưng tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề
này do kỹ thuật chụp PET/CT mới được triển khai trong thời gian gần đây,
chính vì vậy tôi tiến hành đề tài: "Đánh giá kết quả điều trị ung thƣ phổi
không tế bào nhỏ bằng phác đồ hoá - xạ trị với kỹ thuật PET/CT mô
phỏng" với 2 mục tiêu:
1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và tổn thương
PET/CT mô phỏng bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ giai
đoạn IIIA không mổ được và giai đoạn IIIB.
2. Đánh giá kết quả điều trị phác đồ Paclitaxel-Carboplatin và xạ trị
với kỹ thuật PET/CT mô phỏng bệnh nhân ung thư phổi không tế
bào nhỏ giai đoạn IIIA không mổ được và giai đoạn IIIB.
