Trong những năm gần đây, sự phát triển vượt bậc của kinh tế toàn cầu dựa trên
nền tảng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ mới song hành với cuộc cách
mạng công nghệ 4.0 xuất phát từ Đức lan toả khắp thế giới đã cho thấy những ưu thế
vượt trội mà bất cứ quốc gia, ngành nghề, doanh nghiệp nào có trong tay sản phẩm
khoa học và công nghệ mới, công nghệ tiên tiến, đều gặt hái được những thành công
rực rỡ. Các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Apple, Google, Tesla của Hoa
Kỳ, Samsung của Hàn Quốc v.v thực sự là những người chơi lớn trên sân chơi
công nghệ quy mô toàn cầu với doanh thu hàng năm lên tới hàng trăm tỷ đô la Mỹ.
Kinh tế thế giới đang dịch chuyển theo hướng dành ngày càng nhiều hơn nguồn lực
đa dạng cả về tài chính và con người phục vụ nghiên cứu và phát triển, cho ra các kết
quả khoa học và công nghệ, thương mại hoá những kết quả đó, biến chúng thành
nguồn thu chính của doanh nghiệp.
Ở Việt Nam, dù là một nền kinh tế đang phát triển song chủ trương phát triển
khoa học và công nghệ đã được đưa vào định hướng phát triển của quốc gia từ gần
hai thập niên qua. Trung ương Đảng (2002) xác định “đưa tổng mức đầu tư xã hội
cho khoa học và công nghệ đạt 1% GDP vào năm 2005 và 1,5% GDP vào năm 2010;
đảm bảo tốc độ tăng chi cho khoa học và công nghệ từ ngân sách Nhà nước hàng năm
cao hơn tốc độ tăng chi ngân sách; từng bước chuyển các tổ chức khoa học và công
nghệ thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ sang cơ chế
tự trang trải kinh phí, hoạt động theo cơ chế doanh nghiệp; tạo điều kiện để phát triển
nhanh doanh nghiệp công nghệ (doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gắn với hoạt động
nghiên cứu công nghệ)”. Nối tiếp chủ trương và định hướng nói trên, Trung ương
Đảng (2012) trong nghị quyết về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã nhấn mạnh “ưu tiên phát triển một số công nghệ
tiên tiến, công nghệ cao, công nghệ liên ngành như công nghệ thông tin và truyền
thông, công nghệ gen, tế bào, vi sinh, tin sinh học, nano sinh học để ứng dụng cho
nông - lâm - ngư nghiệp, y - dược, công nghiệp chế biến, bảo vệ môi trường; tiếp
nhận và phát triển công nghệ vật liệu mới;
