1. Lý do chọn đề tài
Đồng bằng Bắc Bộ (đồng bằng châu thổ sông Hồng) là vùng đất tạo
những tiền đề quan trọng đưa đến thành lập nhà nước Văn Lang – nhà nước
đầu tiên của Việt Nam. Ngay từ buổi đầu đó và trải qua các thời kỳ lịch sử sau
này, đồng bằng Bắc Bộ luôn giữ vai trò trọng yếu về an ninh quốc phòng và
kinh tế, đồng bằng Bắc Bộ chính là vùng trung tâm, là vựa thóc lớn ở Bắc Bộ
và của cả nước.
Thời Pháp thuộc, đồng bằng Bắc Bộ được gọi là đồng bằng Bắc Kỳ (Le
Delta du Tonkin). Nơi đây, chính sách đồn điền được xem là một trong những
chính sách kinh tế then chốt trong nông nghiệp của chính quyền thực dân.
Ruộng đất vốn là tư liệu sản xuất chính của hơn 90% dân số Việt Nam lúc đó.
Ruộng đất đối với người dân Việt Nam, người dân đồng bằng Bắc Kỳ không
chỉ có ý nghĩa về mặt sở hữu vật chất mà còn cả về tinh thần. Chính sách đồn
điền của thực dân Pháp đã tác động đến bộ phận đông đảo nhất trong xã hội;
tác động đến ngành kinh tế chủ đạo của đồng bằng Bắc Kỳ và tác động đến
sinh kế chính của người dân. Do vậy đây là một vấn đề lớn của lịch sử Việt
Nam nói chung. Nghiên cứu đồn điền đồng bằng Bắc Kỳ chẳng những giúp
chúng ta hiểu sâu sắc về đồn điền nông nghiệp ở đồng bằng Bắc Kỳ mà còn
giúp chúng ta hiểu sâu sắc, toàn diện hơn về đồn điền nông nghiệp ở Bắc Kỳ
và cả nước thời Pháp thuộc.
