Hiện nay, tuy Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hóa và kết quảlà
tỷtrọng của ngành nông nghiệp đã giảm dần trong cơcấu tổng sản phẩm. Năm
2008, cơcấu tổng sản phẩm nông, lâm nghiệp và thủy sản chỉchiếm 22,2%, trong
khi đó ngành công nghiệp – xây dựng chiếm 39,8% và dịch vụchiếm 38% [7,
tr.16], [63, tr.38]. Tuy tỷtrọng sản phẩm nông nghiệp đã giảm trong cơcấu tổng sản
phẩm quốc gia nhưng lực lượng lao động tham gia trong lĩnh vực này vẫn chiếm
một tỷlệquan trọng. Đến năm 2009, cơcấu lao động từ15 tuổi trởlên trong ngành
nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 51,92% [63, tr. 25]. Ngoài ra, trong
vấn đề đảm bảo an ninh lương thực, với tiềm năng to lớn của nông nghiệp của Việt
Nam nhưhiện nay thì nông nghiệp và nông dân vẫn là những vấn đềquan trọng.
Với đặc điểm tựnhiên là một vùng đồng bằng trù phú, thường xuyên được
dòng sông Mê Kông bồi đắp phù sa, Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là một
vùng có tiềm năng phát triển nông nghiệp quan trọng bậc nhất của Việt Nam. Trong
bối cảnh ngày càng tham gia mạnh mẽvào thịtrường thếgiới, vùng đất này đã có
những thay đổi mạnh mẽtrong sản xuất nông nghiệp. Với những chính sách khuyến
khích phát triển sản xuất nông nghiệp, sựtựdo hóa thương mại, và những tiến bộvề
khoa học kỹthuật hiện nay, các hoạt động kinh tế đa dạng của vùng đã và đang
hướng vềsản xuất thịtrường. Sản xuất nông nghiệp thương mại giá trịcao ngày
càng gia tăng vềquy mô và cường độ. Kết quảlà, tuy chỉchiếm 12% diện tích tự
nhiên của cảnước, khoảng 30% diện tích đất nông nghiệp và 21% dân sốnhưng
hàng năm đồng bằng này cung cấp 50% sản lượng lúa gạo, 90% lượng gạo xuất
khẩu, 80% sản lượng thủy sản, 60% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản, và 60%
kim ngạch xuất khẩu của cảnước, đóng góp khoảng 18% GDP cảnước[4, tr. 17],
[168]. Đi cùng với những con sốtăng trưởng kinh tế ởtầm vĩmô là thực tế ĐBSCL
không thểchỉ được hình dung nhưmột vùng sản xuất nông nghiệp với những nông
2
dân quanh năm chỉbiết có công việc đồng ruộng cốhữu mà nơi đây đã có những
biến đổi sâu sắc trên nhiều phương diện. Trong các phương thức mưu sinh của các
cưdân tại đây, những thay đổi cũng đã biểu hiện rất sâu sắc.
