Tài chính vi mô (TCVM) không phải là khái niệm hoàn toàn mới, bằng chứng
của nó đã đƣợc tìm thấy trong thời trung cổ ở Châu Âu. Tại Châu Á, mốc lịch sử
quan trọng đánh dấu sự ra đời của TCVM là dự án cho vay thí điểm đối với một
nhóm phụ nữ nông thôn ở Jobra của giáo sƣ Muhammad Yunus vào năm 1976. Dự
án này đã đƣợc triển khai rất thành công, sau đó phát triển thành Ngân hàng
Grameen vào năm 1983 và trở thành mô hình mẫu cho hoạt động TCVM tại nhiều
quốc gia trên thế giới. Nghiên cứu về lịch sử hình thành và phát triển TCVM trên
thế giới cho thấy. TCVM ban đầu chỉ bao gồm tín dụng vi mô và đƣợc cung cấp bởi
nhà cung cấp dựa vào cộng đồng, hoạt động ở khu vực không chính thức, không có
tƣ cách pháp nhân. Đặc trƣng nổi bật của các nhà cung cấp này là cung cấp dịch vụ
tài chính linh hoạt, thuận tiện và gần nơi ngƣời nghèo sinh sống. Tuy nhiên, các
dịch vụ này thƣờng có hạn và không có sẵn, trong khi nhu cầu của ngƣời nghèo rất
đa dạng. Do đó, để cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng và sẵn có cho khách
hàng, nhà cung cấp dựa vào cộng đồng phát triển thành tổ chức TCVM. Trong thời
kỳ đầu, tổ chức TCVM hoạt động với mục tiêu chính là giảm nghèo dựa trên các
nguồn tài trợ; vì vậy, vấn đề đƣợc quan tâm lúc này là tác động và tiếp cận cộng
đồng. Theo thời gian, bền vững tài chính lại trở thành mối quan tâm hàng đầu và
đƣợc khẳng định trong nghiên cứu của Cgap (1998); Wright (2000); Jada & Turbat
(2013); Kipesha & Zhang (2013) và Nguyễn Kim Anh, Lê Thanh Tâm & cộng sự
(2013). Bởi, hai thập kỷ qua đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong hoạt động của
các tổ chức TCVM, đặc biệt sự giảm sút của các nguồn tài trợ đòi hỏi các tổ chức
TCVM cần phải tìm cách huy động các nguồn vốn từ bên ngoài thông qua con
đƣờng chính thức hóa. Sự thay đổi về hình thức pháp lý này, làm cho tổ chức
TCVM trở thành một trung gian tài chính thực sự, thực hiện huy động vốn để cho
vay
