Người Mường nói chung và người Mường ở huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa
Bình nói riêng có một kho tàng văn hóa dân gian, trong đó các sinh hoạt về tín
ngưỡng, nghi lễ rất phong phú và đa dạng. Các nghi lễ, tín ngưỡng được tổ
chức nhằm để cầu cúng chữa bệnh, trấn an, cầu yên và trong các phong tục
tang lễ, cưới xin, lễ hội, nghi lễ ở cộng đồng. Các nghi lễ thể hiện quan niệm
vũ trụ quan, nhân sinh quan về “ba tầng - bốn thế giới”, trong đó con người có
vía và vạn vật hữu linh. Trong tín ngưỡng người Mường, những việc rủi ro,
gặp hạn, ốm đau, bệnh tật, trắc trở duyên phận .v.v. phần nào đó là nguyên
nhân mang tính tự nhiên, là do con người bị mất vía, hoặc do ma quỷ quấy
rầy. Trên nền tảng của hệ thống tín ngưỡng này, mọi nghi lễ của người
Mường được sinh ra, việc thực hành các nghi lễ để giải quyết những vấn đề
mang tính đức tin và thể hiện những quan điểm nhân sinh quan, vũ trụ quan
của người Mường được nảy sinh.
