<p>
Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (TSLT-TTL) là thuật ngữ dùng thay
thế cho các tên gọi trước đây như: phì đại lành tính tuyến tiền liệt, u xơ tuyến
tiền liệt, bướu lành tuyến tiền liệt. Mặc dù là một bệnh lành tính, ít gây nguy
hiểm đến tính mạng, nhưng là bệnh hay gặp nhất ở nam giới trung niên và
tăng dần theo tuổi, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Tỷ lệ mắc TSLT-TTL có xu hướng ngày một gia tăng trên toàn thế giới
[1]. Các nghiên cứu cho thấy, TSLT-TTL chiếm tỉ lệ 20% nam giới ở độ tuổi
41 - 50, 50% ở độ tuổi 51 - 60 và trên 90% khi > 80 tuổi. Tại Mỹ, TSLT-TTL
tác động đến 70% nam giới ở tuổi 60 - 69 và 80% nam giới trên 70 tuổi [2]. Ở
Việt Nam, theo Trần Đức Thọ và Đỗ Thị Khánh Hỷ, trong điều tra 1345 nam
giới trên 45 tuổi, tỉ lệ mắc TSLT-TTL là 61,2% và tăng dần theo lứa tuổi [3].
TSLT-TTL tiến triển từ từ và thường gây ra triệu chứng sau 50 tuổi. Giai
đoạn đầu chủ yếu gây rối loạn tiểu tiện, giai đoạn sau có thể gây nhiều biến
chứng do làm tắc đường dẫn niệu như: bí đái cấp tính, viêm đường tiết niệu,
sỏi bàng quang, túi thừa bàng quang, suy thận [4], [5].
Hiện nay có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị TSLT-TTL với
mục đích làm giảm triệu chứng, nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân và
đề phòng các biến chứng. Điều trị ngoại khoa bằng phẫu thuật mổ bóc u, cắt u
qua nội soi hoặc điều trị nội khoa bằng hoá dược. Tuy nhiên, phẫu thuật có
thể gây các biến chứng như: bí tiểu, chảy máu, viêm đường tiết niệu, thời gian
tái phát tương đối ngắn, đặc biệt có thể gây xuất tinh ngược, rối loạn cương
dương.[6]. Vì vậy, phần lớn bệnh nhân đều muốn tìm những phương pháp
điều trị nội khoa để tránh không phải làm phẫu thuật cho một bệnh lành tính ở
tuổi mà sức khỏe đã giảm sút và có nhiều bệnh khác kèm theo. Điều trị nội
khoa bằng các thuốc kháng α1-adrenergic, các thuốc kháng androgen, các
hormon. đang được ứng dụng rộng rãi nhưng cũng có những tác dụng không
mong muốn như choáng váng, hạ huyết áp tư thế, sưng đau vú, giảm số lượng
và chất lượng tinh trùng, đặc biệt là làm thay đổi nồng độ PSA trong máu
nhất là khi bệnh nhân phải dùng thuốc dài ngày [3], [5], [6], [7], [8]. Chính vì
vậy, việc tìm ra các chế phẩm thuốc có nguồn gốc thảo mộc có tác dụng làm
giảm triệu chứng mà lại hạn chế được các tác dụng không mong muốn luôn là
mục tiêu của các nhà nghiên cứu.
Trong YHCT, căn cứ vào chứng trạng lâm sàng của TSLT-TTL có các
rối loạn tiểu tiện như tiểu khó, tiểu rắt, tiểu nhiều lần. bệnh được xếp vào
phạm vi các chứng “Long bế”, “Lâm chứng” và “Di niệu”. Phương pháp điều
trị chủ yếu là bổ thận, lợi niệu, hoạt huyết, thông lâm, nhuyễn kiên, tán kết
[9]. Tế sinh thận khí phương là bài thuốc cổ phương có tác dụng bổ thận, tăng
cường khí hoá bàng quang, trên lâm sàng thường được dùng để điều trị những
bệnh nhân có chứng di niệu, long bế. Bài thuốc đã được dùng trên lâm sàng
để điều trị những bệnh nhân TSLT-TTL có tác dụng tốt.
Cốm “Tiền liệt HC” được gia giảm từ Tế sinh thận khí phương. Thành
phần bài thuốc gồm các vị thuốc nguồn gốc thảo mộc, có tác dụng bổ thận
thông lâm, hóa khí lợi thủy, hoạt huyết tán kết. Bài thuốc giúp khí hóa bàng
quang, tăng sức lợi niệu, các vị thuốc hoạt huyết tán kết mạnh có tác dụng
tiêu trừ các khối tích trệ trong cơ thể, thích hợp để điều trị TSLT-TTL. Hiện
nay chưa có nghiên cứu toàn diện, hệ thống và khoa học để khẳng định hiệu
quả của bài thuốc này. Chính vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu với mong
muốn kế thừa, bảo tồn và phát triển y dược học cổ truyền, tìm ra một phương
thuốc mới có nguồn gốc thảo dược có hiệu quả và an toàn để điều trị TSLT-
TTL. Luận án được tiến hành với 2 mục tiêu:
1. Nghiên cứu độc tính cấp, bán trường diễn, tác dụng chống viêm và
tác dụng giảm tăng sinh tuyến tiền liệt của cốm “Tiền liệt HC”
trên thực nghiệm.
2. Đánh giá hiệu quả điều trị và tác dụng không mong muốn của cốm
"Tiền liệt HC" trên bệnh nhân TSLT-TTL thể thận khí hư.
</p>
