<p>
Hẹp van động mạch phổi (ĐMP) là bệnh tim bẩm sinh thường gặp,
bệnh đứng hàng thứ tư trong các bệnh tim bẩm sinh, chiếm từ 8 - 12% trong
các bệnh tim bẩm sinh nói chung, với tỷ lệ mắc khoảng 1/1000 trẻ sống sau
sinh [1],[2],[3],[4],[5],[6].
Hẹp van động mạch phổi là tổn thương thực thể bẩm sinh do dính mép
lá van động mạch phổi, gây cản trở dòng máu từ thất phải lên động mạch
phổi. Hẹp van ĐMP đơn thuần là chỉ hẹp van động mạch phổi không bao gồm
hẹp thân, hẹp nhánh phổi hoặc các tổn thương khác trong tim kèm theo [4].
Chẩn đoán hẹp van ĐMP trước đây dựa vào khám lâm sàng và thông
tim để đo áp lực trong buồng thất phải và ĐMP, chụp buồng thất phải để chẩn
đoán hẹp van ĐMP với hình ảnh van ĐMP dày, đóng mở hạn chế. Từ khi có
siêu âm - Doppler tim, việc chẩn đoán bệnh hẹp van ĐMP đã trở nên đơn giản
hơn. Siêu âm - Doppler tim cho phép chẩn đoán xác định hẹp van ĐMP cả
trong thời kỳ bào thai cũng như sau khi trẻ được sinh ra. Đây là phương pháp
chẩn đoán không xâm nhập, không những chẩn đoán xác định bệnh mà còn cho
biết mức độ của bệnh, giúp bác sĩ có quyết định điều trị kịp thời và chính xác
cho bệnh nhân, góp phần làm giảm tỷ lệ tử vong, đặc biệt ở trẻ nhỏ và trẻ sơ
sinh bị hẹp van ĐMP nặng trong giai đoạn ống động mạch đóng lại nếu không
được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong, với những bệnh
nhi là sơ sinh có hẹp van ĐMP tối cấp phụ thuộc ống động mạch phải được can
thiệp nong van ĐMP cấp cứu không bệnh nhi sẽ tử vong [7].
Có hai phương pháp điều trị hẹp van động mạch phổi: phẫu thuật tách
mép van và thông tim nong van ĐMP bằng bóng qua da. Phương pháp thông
tim nong van ĐMP bằng bóng qua da đã được Kan và cộng sự tiến hành thực
nghiệm lần đầu tiên vào năm 1980, và sau đó đã nong van ĐMP thành công
cho trẻ gái 8 tuổi bị hẹp van ĐMP tại bệnh viện Johns Hopkins (Hoa Kỳ) năm
1982 [8].
Từ đó đến nay can thiệp nong van ĐMP bằng bóng qua da là phương
pháp được lựa chọn đầu tiên để điều trị bệnh hẹp van ĐMP vì có hiệu quả cao
[9],[10], phương pháp này có nhiều ưu điểm vượt trội so với phương pháp
phẫu thuật tách mép van ĐMP. Tuy nhiên phương pháp điều trị nào cũng có
thể có nguy cơ và tai biến, thông tim điều trị nong van ĐMP bằng bóng qua
da này cũng có thể gặp tai biến [7],[11],[12],[13],[14],[15],[16],[17]. Các
nghiên cứu còn chỉ ra rằng sau nong van ĐMP bằng bóng có thể có tái hẹp với
tỷ lệ khác nhau, tỷ lệ này cao hơn ở nhóm trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh [9], [11],[13],
[16],[18],[19].
Hiện tại ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nào đánh giá kết quả của
phương pháp điều trị hẹp van ĐMP đơn thuần cho trẻ em, đặc biệt trẻ dưới 2
tuổi. Do vậy, đề tài “Nghiên cứu kết quả nong van động mạch phổi bằng
bóng qua da ở trẻ em dưới 2 tuổi hẹp van động mạch phổi đơn thuần”
được thực hiện với hai mục tiêu sau:
1. Đánh giá hiệu quả tức thời và trong 1 năm đầu sau nong van
động mạch phổi bằng bóng qua da cho trẻ dưới 2 tuổi bị hẹp van
động mạch phổi đơn thuần tại Bệnh viện Nhi Trung ương.
2. Nhận xét các biến cố và các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả nong
van động mạch phổi bằng bóng qua da ở trẻ mắc bệnh hẹp van
động mạch phổi đơn thuần dưới 2 tuổi.
</p>
