Trẻ em là tương lai của dân tộc, là tương lai của giống nòi. Đầu tư cho
trẻ em là đầu tư cho phát triển. Đối với trẻ em việc phòng chống suy dinh
dưỡng đặc biệt là thấp còi có tầm quan trọng hàng đầu để chăm lo cho giống
nòi. Từ năm 2009, Việt Nam xuất hiện hai thái cực: béo phì và suy dinh
dưỡng với tỷ lệ lần lượt là 10,7% và 9,3%, cả hai đều giảm mật độ xương và
ảnh hưởng đến chiều cao khi trưởng thành. Năm 2010, Viện Dinh dưỡng
Quốc gia cho biết cứ 3 trẻ có 1 trẻ thấp còi dẫn đến hệ quả chiều cao thanh
niên Việt Nam thấp hơn so với các nước trong khu vực (nam: 1,63m, nữ 1,53
m. Nhật: 1,7m). Mục tiêu đến năm 2020 chiều cao thanh niên trưởng thành
trung bình nam là 167 cm, nữ là 157 cm; năm 2030 nam là 168,5 cm, nữ là
158,5 cm [1].
Với mục tiêu giảm tỉ lệ suy dinh dưỡng và suy dinh dưỡng thấp còi,
Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, suy dinh dưỡng thể thấp
còi giảm, góp phần nâng cao tầm vóc và thể lực của người Việt Nam. Tỷ lệ
suy dinh dưỡng thể thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi vào năm 2015 là 24,6% và
phấn đấu xuống còn 23% vào năm 2020.[1],[2],[3].
Năm 2002 - 2012 được xem là “thập niên xương”, sự phát triển ngành
loãng xương rầm rộ, loãng xương là một vấn đề y tế công cộng trong thế kỷ
thứ XXI. Nhiều công trình nghiên cứu đã phát hiện tuổi xuất hiện loãng
xương sớm hơn trước giai đoạn mãn kinh [4]. Tình trạng loãng xương là một
vấn đề của sức khỏe toàn cầu. Mỗi năm có khoảng 9 triệu người bị gãy xương
do loãng xương. Mặc dù loãng xương là một bệnh lý của người có tuổi,
nhưng lại bắt đầu từ thời kỳ trẻ em, là thời kỳ đạt được mật độ khoáng xương
đạt tối đa.
Trẻ em là cơ thể đang lớn và phát triển, hai quá trình tạo xương và hủy
xương phụ thuộc vào 2 nhóm yếu tố cơ bản: di truyền và môi trường. Đặc
điểm của quá trình tạo xương ở trẻ em khác với người trưởng thành, với sự ưu
thế của hoạt động các nguyên bào tạo xương so với hoạt tính của hủy cốt bào,
vì vậy biểu hiện các markers của tổng hợp quá trình này cũng khác với người
lớn. Đặc biệt chế độ dinh dưỡng và tập luyện đóng vai trò quyết định đến sự
tăng trưởng thể chất, mà quan trọng là chiều cao cơ thể phụ thuộc vào sự phát
triển của hệ xương [4],[5]. Đo mật độ chất khoáng của xương và các markers
của chu chuyển xương là rất quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe của
xương. Đo mật độ xương ở trẻ em giúp cho việc phát hiện sớm những người
có nguy cơ loãng xương sau này, để có biện pháp can thiệp kịp thời [6].
Hiện tại, chưa có nghiên cứu toàn diện về mật độ xương kết hợp với
các markers chu chuyển xương và các biện pháp can thiệp nhằm cải thiện tầm
vóc người Việt Nam. Cũng như chưa có chỉ số tham khảo mật độ xương ở từng
lứa tuổi, nồng độ trung bình của các markers chu chuyển xương của trẻ em.
Nhằm góp phần đề xuất biện pháp can thiệp để cải thiện tầm vóc người Việt
Nam, chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu mật độ xương, tình trạng
vitamin D và các markers chu chuyển xương ở trẻ em từ 6 đến 14 tuổi tại
thành phố Cần Thơ”
Mục tiêu nghiên cứu
1. Xác định mật độ xương, tình trạng Vitamin D, một số markers chu
chuyển xương (P1NP, Beta-CTX), PTH huyết thanh ở nhóm trẻ 6-14 tuổi
có tình trạng dinh dưỡng bình thường, thấp còi, thừa cân béo phì tại TP. Cần
Thơ và xác định mối tương quan giữa mật độ xương với nồng độ vitamin D,
các markers chu chuyển xương.
2. Đánh giá hiệu quả bổ sung canxi và vitamin D cho nhóm trẻ thiếu,
giảm vitamin D và hoặc giảm mật độ xương.
