<p>
Cường giáp, được định nghĩa là tình trạng tuyến giáp tăng sản xuất
quá mức hormon, là nhóm bệnh nội tiết khá phổ biến cả ở Việt Nam cũng
như trên thế giới. Cường giáp có thể gặp ở mọi lứa tuổi, song phần lớn lại
xuất hiện ở độ tuổi lao động do đó ảnh hưởng rất nhiều đến sức khoẻ và
năng suất lao động của người bệnh [1-3].
Trong bệnh cường giáp, hệ tim mạch là cơ quan bị ảnh hưởng sớm nhất
và rõ nhất, các triệu chứng và biến chứng tim mạch biểu hiện rất đa dạng, từ
các triệu chứng thông thường như tim tăng động đến các biến chứng nặng hơn
như rối loạn nhịp tim và suy tim.[4-7]. Đôi khi các biểu hiện nặng này làm lu
mờ các triệu chứng khác của cường giáp khiến bệnh nhân (BN) bị chẩn đoán
nhầm nếu không được thăm khám một cách hệ thống, nhất là ở các BN lớn
tuổi hoặc BN có bệnh tim mạch khác đi kèm [8]. Trong số các biến chứng tim
mạch thì rung nhĩ (RN) là biến chứng thường gặp nhất, có thể xảy ra ở 5-10%
các BN cường giáp [6, 8, 9], nó được coi là nguyên nhân quan trọng gây suy
tim, thiếu máu cơ tim, tai biến mạch não, và là nguyên nhân chính khiến BN
phải nhập viện [10]. Tỉ lệ đột quị trung bình ở những BN RN không do bệnh
van tim khoảng 5%/ năm, cao gấp 2-7 lần so với người không có RN. Nguy
cơ đột quị do RN sẽ tăng theo tuổi, từ mức 1,5% ở tuổi 50 - 59, lên tới 23,5%
ở tuổi từ 80 - 89, theo nghiên cứu Framingham [11]. RN được coi là một
trong các yếu tố nguy cơ độc lập của tử vong ở BN cường giáp (cùng với tuổi
cao, giới nam, tiền sử có bệnh tim mạch). Đáng lưu ý là việc điều trị muộn và
không dứt điểm RN sẽ đưa đến hậu quả xấu vì sau 1 năm thì RN sẽ rất khó trở
về nhịp xoang dù có hết cường giáp, và các biến chứng tắc mạch có thể xảy ra
ngay trong thời gian RN đầu tiên [7].
Bên cạnh bệnh cường giáp lâm sàng đã được hiểu khá rõ thì trong
khoảng 20 năm trở lại đây, cường giáp dưới lâm sàng được quan tâm
ngày càng nhiều do những BN này có nguy cơ khá cao gây biến chứng
tim mạch trong đó có RN, đặc biệt ở người lớn tuổi [12-15, 7].
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh nếu RN do cường giáp
được phát hiện và điều trị sớm, mà quan trọng nhất là điều trị đạt bình giáp
sớm và ổn định, thì khoảng 2/3 số BN có thể tự trở về nhịp xoang [10, 7].
Nhờ đó sẽ làm giảm nhiều nguy cơ bị tắc mạch hay suy tim, ngăn ngừa tử
vong. Với những BN có RN kéo dài, bên cạnh shock điện thì trong những
năm gần đây, có nhiều phương pháp điều trị chuyển nhịp mới như triệt đốt nút
nhĩ thất hay bó His, phẫu thuật.cho kết quả khả quan [16]. Ở Việt Nam, cũng
có một số nghiên cứu về biến chứng tim mạch ở các BN Basedow, nhưng chủ
yếu dừng ở mức mô tả, ít đi sâu vào điều trị và theo dõi biến chứng RN ở các
BN cường giáp nói chung [17-19]. Trong thực tế, nhiều BN cường giáp có
RN phải nhập viện nhiều lần do các biến chứng suy tim nặng, tậm chí bị tử
vong [6]. Thế nhưng hầu như không có số liệu và cơ sở nào để khuyến cáo
nên điều trị, theo dõi biến chứng RN, cũng như tiên lượng khả năng đáp ứng
với điều trị RN như thế nào ở những BN cường giáp, nhất là các BN mới
được phát hiện. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: "Nghiên cứu
một số yếu tố liên quan đến rung nhĩ ở bệnh nhân cường giáp và đánh giá
kết quả điều trị" với 3 mục tiêu sau:
1) Nghiên cứu các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh
nhân cường giáp có rung nhĩ.
2) Nghiên cứu một số yếu tố liên quan đến rung nhĩ ở bệnh nhân
cường giáp.
3) Đánh giá kết quả điều trị trong 6 tháng đầu ở bệnh nhân cường
giáp có rung nhĩ.
</p>
