Nghèo là một trong những rào cản lớn làm giảm khả năng phát triển con người,
cộng đồng và toàn bộ nền kinh tế - xã hội của một quốc gia vì vậy nghèo là hiện tượng
xã hội luôn được quan tâm hàng đầu ở tất cả các nước trên thế giới. Tuy nhiên, cách
nghiên cứu về nghèo, các chỉ tiêu, chuẩn nghèo ở mỗi một giai đoạn, mỗi một vùng
lãnh thổ lại khác nhau. Bản chất của nghèo là đa chiều, trong cùng một thời điểm
người nghèo buộc phải đối mặt với nhiều vấn đề, có những vấn đề có thể quy ra bằng
tiền nhưng có những vấn đề thì không đo được bằng tiền như mức độ tham gia xã hội,
an ninh, vị thế xã hội hoặc không mua được bằng tiền như tiếp cận giao thông, thị
trường, an ninh, môi trường, một số dịch vụ y tế, giáo dục. Trước đây, nghiên cứu
nghèo trên thế giới lấy thu nhập làm thước đo duy nhất và các mặt khác của đời sống
con người đều xuất phát từ thu nhập, thu nhập thấp thì dẫn đến chất lượng cuộc sống
thấp và thu nhập cao sẽ có chất lượng cuộc sống cao. Song trong thực tế có những
trường hợp không nghèo về thu nhập nhưng lại thiếu hụt về các chỉ số như giáo dục,
điều kiện nhà ở. và dễ trở thành hộ nghèo phát sinh trong tương lai. Sáng kiến của
UNDP chỉ ra rằng để đánh giá được chính xác mối quan hệ giữa sự phát triển con
người và nghèo đã đến lúc cần thay đổi phương thức tiếp cận nghèo theo hướng đa
chiều, để đầy đủ, chi tiết hơn để dựa vào đó ta sẽ không bỏ sót các đối tượng nghèo
cũng như phân loại nghèo một cách chính xác nhất.
Trong nền kinh tế tri thức ngày nay, các quốc gia đều đặt trọng tâm vào phát
triển con người. Phát triển con người vừa là phương tiện, vừa là mục tiêu của phát triển
kinh tế và mục đích cao nhất của phát triển con người là tạo môi trường cho phép người
dân được hưởng thụ một cuộc sống toàn diện: điều kiện sống tốt, trường thọ, khoẻ mạnh
và có môi trường để phát huy khả năng sáng tạo cũng như có cơ hội tham gia cộng
đồng, nắm bắt quyền lực và có tiếng nói trong xã hội. Do đó, các nỗ lực giảm nghèo con
người trong giai đoạn hiện nay đã vượt qua mục tiêu đảm bảo một mức thu nhập tối
thiểu, hướng tới một khung toàn diện hơn nữa để mở rộng cơ hội và phát huy khả năng
nắm bắt cơ hội, giúp người nghèo thoát nghèo bền vững, đồng thời giảm và bảo vệ dân
số không nghèo trước các cú sốc ngày càng gia tăng về y tế, giáo dục, môi trường đặc
biệt trong bối cảnh các quốc gia liên tục tái cấu trúc nền kinh tế và hội nhập quốc tế
ngày càng sâu rộng. Các nhà nghiên cứu và các nhà hoạch định chính sách ở Lào đều
nhất quán cho rằng cần nhìn nhận nghèo theo phương pháp đa chiều mới trong đó
nghèo thu nhập chỉ là một trong số nhiều thiếu hụt mà người nghèo phải đối diện.
