Ngay t thời cổ xưa, người ta đã biết máu rất quan trọng và cần thiết cho
sự sống [1]. Trải qua trên 100 năm, kể t khi hệ nhóm máu ABO được nhà
bác học vĩ đại Karl Landsteiner phát hiện, cho đến năm 2016, Hội Truyền
máu Quốc tế (ISBT) đã chính thức công nhận có 36 hệ thống nhóm khác nhau
[2],[3],[4]. Sự phát hiện ra các hệ nhóm máu khác nhau là rất quan trọng và là
tiền đề cho chuyên ngành truyền máu trên toàn thế giới đi sâu nghiên cứu để
đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc bảo đảm an toàn truyền máu
(ATTM) [1],[2],[3],[4].
Truyền máu ch là một liệu pháp điều trị hỗ trợ, nhưng lại hết sức cần
thiết và quan trọng, truyền máu đã được áp dụng để điều trị hỗ trợ cho các
phương pháp điều trị chính tại hầu hết các chuyên khoa của lĩnh vực y học
như sản khoa, ngoại khoa, nội khoa, cấp cứu, nhi khoa và điều trị u bướu
Hiện nay, khi triển khai những phương pháp điều trị mới, tiên tiến như
ghép tạng, ghép tế bào gốc, mổ tim cũng cần truyền máu và các chế
ph m trong suốt quá trình điều trị. Máu, chế ph m máu quan trọng như
vậy, nhưng truyền máu cũng có thể gây ra những tai biến nghiêm trọng cho
người bệnh nếu các quy định, quy t c về ATTM không được tuân thủ
[1],[5],[6],[7],[8],[9],[10],[11].
Hiện nay, tại các nước phát triển, công tác đảm bảo ATTM về mặt miễn
dịch đã được thực hiện một cách triệt để và thường quy các xét nghiệm trước
truyền máu bao gồm: Định nhóm máu hệ ABO, Rh và một số hệ nhóm máu
khác; xét nghiệm hòa hợp miễn dịch ở các điều kiện 22°C, 37°C và có sử
dụng kháng globulin người (Anti Human Globulin: AHG); sàng lọc, định
danh kháng thể bất thường (KTBT). Nhờ thực hiện đồng bộ và thường quy
các xét nghiệm trên mà ATTM về mặt miễn dịch tại các nước này đã được
bảo đảm và đã hạn chế được tối đa các tai biến truyền máu [11], [12], [13],
[14],[15],[16],[17]. Tại nước ta, công tác bảo đảm ATTM về mặt miễn dịch
đã được triển khai, nhưng chưa được thực hiện một cách đầy đủ tại các bệnh
viện; các xét nghiệm trước truyền máu hầu hết mới ch được thực hiện, bao
gồm: Xác định nhóm máu hệ ABO, hệ Rh với kháng nguyên D, xét nghiệm
hòa hợp miễn dịch ở điều kiện 22°C. Các xét nghiệm hòa hợp miễn dịch ở
điều kiện 37°C và AHG, sàng lọc KTBT vẫn chưa được thực hiện một cách
thường quy ở nhiều bệnh viện [1],[5].
Để góp phần nâng cao hiệu quả điều trị, giúp người bệnh được truyền
máu an toàn và hiệu quả hơn, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương
(HHTMTU) đã sản xuất thành công bộ panel hồng cầu sàng lọc và định danh
KTBT. Bộ panel hồng cầu của Viện HHTMTU đã nhanh chóng được ứng
dụng vào thực tiễn để triển khai xét nghiệm sàng lọc và định danh KTBT cho
cả bệnh nhân (BN), người hiến máu (NHM) tại Viện HHTMTU và tại nhiều
bệnh viện khác. Để đánh giá được chất lượng, khả năng phát hiện và tính ứng
dụng của bộ panel hồng cầu được sản xuất trong nước này cho những bệnh
nhân được truyền máu tại Viện HHTMTU, thúc đ y đưa xét nghiệm này vào
thực hiện thường quy tại các bệnh viện trên phạm vi toàn quốc, góp phần bảo
đảm ATTM và thực hiện truyền máu có hiệu quả hơn cho người bệnh, do vậy
chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu phát hiện kháng thể bất thường
bằng bộ panel hồng cầu của Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương để
đảm bảo truyền máu có hiệu lực” với hai mục tiêu:
1. Nghiên cứu phát hiện tỷ lệ và đặc điểm kháng thể bất thường hệ hồng cầu
ở bệnh nhân bệnh máu bằng bộ panel hồng cầu của Viện Huyết học -
Truyền máu Trung ương sản xuất;
2. Bước đầu đánh giá kết quả truyền máu hòa hợp kháng nguyên nhóm máu
cho người bệnh được truyền máu có kháng thể bất thường.
