Tuyến thượng thận (Glandula suprarenalis) là tuyến nội tiết nằm sâu sau
phúc mạc, không liên quan đến hệ tiết niệu về phương diện sinh lý, nhưng
liên quan chặt chẽ với thận về phương diện giải phẫu và gần với các mạch
máu lớn, có vai trò quan trọng đối với hoạt động sống của cơ thể. Tuyến
thượng thận (TTT) chế tiết ra các hocmon, tham gia quá trình chuyển hoá
đường và điện giải. Đặc biệt sự bài tiết catecholamine có tác dụng điều hoà
HA động mạch. U TTT là nguyên nhân gây tăng tiết bệnh lý các nội tiết tố.
Bệnh lý u TTT đặt ra những vấn đề khác nhau tùy thuộc vào bản chất
của khối u là vùng tủy hay vùng vỏ, lành tính hay ác tính mà biểu hiện trên
lâm sàng những triệu chứng và hội chứng khác nhau. Đại đa số các u TTT đều
được điều trị bằng phẫu thuật và kết hợp điều trị nội khoa.
Năm 1926, S. Roux và C. Mayo là những người đầu tiên thực hiện thành
công phẫu thuật u TTT, mở ra khả năng điều trị bệnh lý các u TTT. Ngày nay
với sự phát triển của khoa học kỹ thuật về phương tiện mổ, cũng như gây mê
hồi sức, phẫu thuật điều trị u thượng thận đã ngày càng được thực hiện rộng
rãi và mang lại kết quả tốt.
Tại Việt Nam phẫu thuật này đã được Tôn Thất Tùng, Nguyễn Trinh Cơ
và Nguyễn Bửu Triều thực hiện từ đầu những năm 1970 [1], [2], [3], [4].
Năm 1992 Gagner [5] là người đầu tiên thực hiện thành công phẫu thuật
cắt bỏ u thượng thận qua nội soi mở ra trang mới trong lịch sử điều trị u TTT
và từ đó phương pháp này đã được áp dụng có hiệu quả và lan rộng tại một số
trung tâm phẫu thuật nội soi trên thế giới.
Ở Việt Nam: Phẫu thuật nội soi (PTNS) ổ bụng đã được áp dụng từ rất
sớm. Bắt đầu mổ ổ bụng nội soi đầu tiên ở các trung tâm lớn tại thành phố Hồ
Chí Minh và Hà Nội vào những năm 1992 – 1993 [6],[7],[8]. Đến nay hầu hết
các bệnh viện tỉnh, thành trong cả nước đều đã và đang áp dụng kỹ thuật mổ
nội soi một cách rộng rãi. Việc sử dụng nội soi để cắt bỏ khối u tuyến thượng
thận lành tính đã tăng lên nhanh chóng, và sau đó đã có rất nhiều những công
trình tại những trung tâm ngoại khoa lớn trong nước nghiên cứu về kinh
nghiệm phẫu thuật này [6],[9],[10],[11],[12],[13]. Do tính chất ít xâm lấn của
nó, phẫu thuật này được coi là ưu việt để cắt tuyến thượng thận.
Gần đây, một phương pháp mới thậm chí còn ít xâm lấn hơn so với phẫu
thuật nội soi thông thường đã được phát triển, đó là phẫu thuật mổ nội soi với
chỉ một lỗ vào ổ bụng (single port access surgery, single incision laparoscopic
surgery, laparo – endoscopic single site). PTNS 1 lỗ là một nỗ lực nhằm tăng
cường hơn nữa các lợi ích thẩm mỹ của phẫu thuật ít xâm lấn trong khi giảm
thiểu biến chứng liên quan với nhiều vết mổ. Những tiến bộ ban đầu trong
PTNS 1 lỗ đã chứng minh rằng kỹ thuật có tính khả thi với kỹ năng tiến bộ và
dụng cụ tối ưu.
Năm 2010, tại Bệnh viện Việt Đức đã bắt đầu áp dụng PTNS 1 lỗ điều trị
u TTT. Tuy nhiên chúng tôi chưa thấy một nghiên cứu quy mô nào về việc áp
dụng PTNS 1 lỗ để điều trị u tuyến thượng thận lành tính. Chính vì vậy chúng
tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi 1 lỗ
điều trị các u tuyến thượng thận lành tính” nhằm mục đích:
1. Ứng dụng kỹ thuật cắt u tuyến thượng thận lành tính bằng phẫu
thuật nội soi 1 lỗ.
2. Đánh giá kết quả kỹ thuật này tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
