Cắt lách là một trong những phương pháp điều trị bệnh lý về máu nhất
là trong xuất huyết giảm tiểu cầu tự miễn có hiệu quả mà đ được nhiều tác
giả trên thế giới nghiên cứu và khẳng định [1],[2],[3]. Phương pháp này được
áp dụng từ trước khi có glucocorticoids [4]. Ngày nay, với những bệnh máu
lành tính, phẫu thuật cắt lách đ trở thành một phương pháp điều trị quan
trọng sau khi điều trị bằng corticoid không có hiệu quả (cắt lách đạt tỷ lệ khỏi
khoảng 60 - 80%),[5],[6]. Phẫu thuật cắt lách đối với BN bệnh máu ác tính
chủ yếu nhằm mục đích chẩn đoán, hoặc xác định giai đoạn bệnh, hiếm khi
nhằm để điều trị [7],[8].
Bệnh nhân bị bệnh về máu phải cắt lách thường là những bệnh nhân đ
trải qua điều trị nội khoa, sử dụng nhiều thuốc, truyền nhiều máu hoặc các chế
phẩm máu [4],[9]. Những bệnh nhân này hay gặp trong bệnh cảnh giảm tế bào
máu, dễ xuất huyết, dễ nhiễm trùng và thiếu máu. Do vậy cắt lách cho những
bệnh nhân bị bệnh về máu có những yêu cầu cần ưu tiên riêng đó là: hạn chế
mất máu, hạn chế các can thiệp nặng nề dễ chảy máu và nhiễm khuẩn. Những
yêu cầu đó có phần phù hợp với phẫu thuật nội soi.
Trên thế giới, từ khi PTCLNS lần đầu tiên được thực hiện bởi Delaitre
vào năm 1991 [10], cho đến nay đ có nhiều công trình nghiên cứu cho thấy
tính khả thi của phẫu thuật này trong điều trị bệnh lý về máu lành tính cũng
như ác tính. Cùng với sự phát triển ngày càng rộng r i của phẫu thuật nội soi,
thì cắt lách bằng phẫu thuật nội soi đ trở thành sự lựa chọn đối với những
lách bình thường và to vừa. PTCLNS là phẫu thuật ít xâm lấn, tỏ ra ưu thế
hơn hẳn mổ mở cắt lách truyền thống như: Tránh vết mổ lớn, lượng máu mất
ít hơn, ít đau sau mổ, giảm các biến chứng liên quan đến vết mổ như thoát vị
vết mổ, nguy cơ nhiễm trùng vết mổ đặc biệt trên các bệnh nhân có biểu hiện
tác dụng phụ của corticoid, giảm thời gian nằm viện, tính thẩm mỹ cao, phẫu
trường rộng rãi, dễ dàng quan sát các cấu trúc, giảm tổn thương vùng đuôi tụy
[10],[11],[12],[13].
Ở Việt Nam, một số bệnh viện đ bước đầu thực hiện được kỹ thuật
này. Từ năm 2003 - 2005, tại bệnh viện Bình Dân - thành phố Hồ Chí Minh,
Nguyễn Hoàng Bắc [14] cắt lách nội soi cho 18 TH XHGTC với thời gian mổ
trung bình là 90 phút, không có tai biến biến chứng nào đáng kể. Bệnh viện
Việt Đức [16], năm 2005, Nguyễn Ngọc Hùng và cộng sự thực hiện 20 TH
PTCLNS có 1 tai biến rách đại tràng, 2 TH chảy máu và một biến chứng
huyết khối tĩnh mạch cửa. Tại bệnh viện Bạch Mai, năm 2007, Nguyễn Ngọc
Bích [15] cắt lách nội soi trên 60 TH với các nguyên nhân khác nhau, có 1 tai
biến thủng cơ hoành, 1 biến chứng chảy máu sau mổ.
Hiện nay, cũng đ có một số báo cáo về PTCLNS được áp dụng cả
trong một số trường hợp chấn thương lách, hay bệnh xơ gan lách to cần phải
cắt lách. Tuy vậy, với các trường hợp lách có kích thước lớn, kỹ thuật còn
đang bàn luận, chưa thống nhất. Tại Việt Nam, các nghiên cứu về PTCLNS
trong các bệnh lý về máu chưa được thực hiện nhiều ở các cơ sở ngoại khoa.
Xuất phát từ thực tế nghiên cứu và điều trị trong nước cũng như trên
thế giới, mong muốn góp phần nghiên cứu nhằm đạt kết quả tốt về cắt lách
nội soi phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cơ sở, chúng tôi thực hiện đề tài:
―Nghiên cứu ứng dụng phẫu thuật nội soi cắt lách điều trị một số bệnh về
máu thƣờng gặp” với hai mục tiêu:
1. Ứng dụng phẫu thuật nội soi cắt lách trong điều trị một số bệnh về
máu thường gặp tại bệnh viện Bạch Mai.
2. Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật nội soi cắt lách và phân tích
một số yếu tố có liên quan đến kết quả phẫu thuật.
