Nhu cầu là sự đòi hỏi tất yếu khách quan của mỗi con người trong những
điều kiện nhất định cảm thấy cần được thoả mãn để tồn tại và phát triển. Theo
K.Levin, dưới sự tác động của nhu cầu nào đó, trạng thái căng thẳng sẽ xuất hiện,
đồng thời ở chủ thể cũng xuất hiện sự liên tưởng có liên quan tới nhu cầu. Nhu cầu
vừa là nguyên nhân làm xuất hiện căng thẳng và đó cũng là nguyên nhân tạo ra sự
hoạt động tích cực của con người, hoạt động sẽ làm dịu sự căng thẳng [dẫn theo27,
tr. 23]. Nhu cầu thúc đẩy con người tích cực hoạt động nh m tạo nên những điều
kiện, những phương tiện tương ứng để thoả mãn những đòi hỏi của mình.
1.2. TVHN là nhu cầu không thể thiếu được của HS THPT. Mỗi con người
có những phẩm chất, đặc điểm tâm sinh lý tương đối n định phù hợp với những
nhóm nghề nhất định. Nếu con người chọn được nghề phù hợp với năng lực bản
thân và nhu cầu xã hội, họ sẽ phát huy được năng lực của mình và cống hiến được
nhiều cho đất nước. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận ra được điều đó, nhất là lứa
tu i HS, ở các em còn thiếu kinh nghiệm sống và khả năng đánh giá ch nh xác bản
thân. Hơn nữa nước ta đang trong giai đoạn phát triển kinh tế thị trường và hội nhập
với nền kinh tế thế giới, cơ cấu kinh tế có sự thay đ i, xuất hiện nhiều ngành nghề
mới, yêu cầu về phẩm chất và năng lực người lao động trong điều kiện mới cũng
thay đ i. Việc chọn nghề của học sinh ph thông sao cho phù hợp với năng lực bản
thân và nhu cầu xã hội là một khó khăn. Vì nếu các em lựa chọn ngành mà các em
th ch nhưng xã hội không cần hoặc ngược lại các em lựa chọn ngành xã hội cần
nhưng bản thân các em lại không th ch, đều gây ra những hệ quả không tốt và thực
tế là năm học 2015 – 2016 tại TP.HCM có hàng ngàn sinh viên bị cảnh cáo học vụ
và buộc thôi học [109][110], mà một trong những nguyên nhân chính là việc lựa
chọn nghề không phù hợp
