Nếu như tín nhiệm là một trong những thành tố trụ cột của tín dụng ngân hàng, thì bảo
đảm cho khoản vay là một trong những cấu phần quan trọng của tín nhiệm. Mức độ quan
trọng này không chỉ dừng lại ở tính chất là một biện pháp phòng ngừa rủi ro, mà còn cơ
chế thúc đẩy tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại trong nền kinh tế.
Theo tổng kết của World Bank 2018, hơn 80% giá trị vốn của các doanh nghiệp tại các
nền kinh tế đang phát triển là từ động sản như: máy móc, thiết bị, các khoản phải thu1.
Tuy nhiên, trên thực tế (cũng theo báo cáo này), việc thiếu vắng hoặc sự chưa hoàn thiện
của hệ thống pháp luật là một trong những nguyên nhân căn bản khiến các NH ở các quốc
gia này còn lưỡng lự và chưa sẵn sàng nhận ĐS để BĐ cho khoản vay. Thực tiễn hoạt
động cấp tín dụng tại các NHTM ở VN, trong hơn 3 thập kỷ vừa qua, cho phép đưa ra một
nhận định tương tự. So với BĐS, cấp tín dụng BĐ bằng ĐS, mặc dù có sự tăng trưởng
nhất định, nhưng vẫn chiếm một tỷ lệ khiêm tốn trong hoạt động của các NHTM ở VN2.
Trong khi đó, cấp tín dụng trên cơ sở BĐ bằng BĐS, không hoàn toàn bảo đảm an
toàn cho hoạt động tín dụng NH ở VN. Khi trực tiếp khảo sát hệ thống NHTM ở VN, một
số nhà nghiên cứu kinh tế cũng đưa ra kết luận này3. Thống kê của NHNN VN, cũng cho
thấy, trong giai đoạn 2016-2020, tổng số nợ xấu của các NHTM vào khoảng 300.000 tỷ
đồng. Khoảng 70% tài sản bảo đảm cho các khoản nợ xấu này là BĐS4.
Hoàn thiện PL về GDBĐ bằng ĐS là một trong những cơ sở để bảo vệ, thúc đẩy, dung
hòa quyền và lợi ích của nhiều chủ thể trong nền kinh tế, duy trì một trật tự kinh doanh
lành mạnh và hiệu quả.
