1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
1.1. Phát triển năng lực ngƣời học là tƣ tƣởng cơ bản của các nền giáo dục tiên
tiến, là trọng tâm của đổi mới giáo dục ở Việt Nam hiện nay
Để hội nhập quốc tế, giáo dục Việt Nam đang đổi mới mạnh mẽ với xuất phát
điểm là chuyển từ trọng tâm giáo dục kiến thức sang trọng tâm phát triển năng lực của
người học. Bước đổi mới này là sự cụ thể hóa quan điểm, đường lối chỉ đạo của Đảng
và Nhà nước về đổi mới giáo dục nói chung, giáo dục bậc THPT nói riêng đã được
trình bày trong Luật Giáo dục 2008, Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XII, Nghị quyết Trung ương VIII khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục
và đào tạo. Điều 27, Luật Giáo dục nêu rõ, mục tiêu giáo dục phổ thông là: “Giúp HS
phổ thông phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và kỹ năng cơ bản,
phát triển năng lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con
người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị
cho HS tiếp tục học lên, hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ
tổ quốc” [24,tr.16]. Để đạt được mục tiêu đó, giáo dục phải đổi mới về nội dung và
phương pháp. Nghị quyết Trung ương VIII chỉ rõ: “Nội dung giáo dục theo hướng tinh
giảm, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi ( ) tăng thực hành, vận dụng kiến
thức vào thực tiễn. Chú trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống, tri thức, pháp luật
và ý thức công dân; tập trung vào những giá trị cơ bản của văn hóa truyền thống, đạo lí
dân tộc, tinh hoa văn hóa nhân loại, giá trị cốt lõi nhân văn của chủ nghĩa Mác - Lênin
và tư tưởng Hồ Chí Minh” [169]. Về phương pháp dạy học, Nghị quyết Trung ương
VIII nhấn mạnh: “Phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ
năng của người học, khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập
trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập
nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực ( ) đẩy mạnh ứng dụng thông
tin truyền thông trong dạy và học [169,tr.5]. Ngữ văn - một môn học quan trọng trong
nhà trường THPT cũng phải đổi mới một cách đồng bộ theo tinh thần trên.
