Sức khỏe cộng đồng và chất lượng y tế là yếu tố chủ chốt trong sự phát
triển của mỗi quốc gia. Vì vậy, đầu tư cho y tế là đầu tư quan trọng cho sự
phát triển nhân lực, kinh tế xã hội của đất nước, nâng cao chất lượng cuộc
sống của mỗi cá nhân cũng như toàn xã hội. Tham gia vào lĩnh vực này có sự
đóng góp từ nhiều nguồn khác nhau như ngân sách nhà nước, liên doanh liên
kết trong hoạt động y tế, các tổ chức phi lợi nhuận, các cơ sở khám chữa
bệnh; trong đó hoạt động sự nghiệp cũng như vận hành tài chính tại các cơ sở
y tế công lập nói chung, bệnh viện công lập nói riêng đóng vai trò trung tâm
quyết định mức hiệu quả của chất lượng y tế quốc gia. Với các bước chuyển
mình từ cơ chế kinh tế tập trung sang phát triển theo nền kinh tế thị trường,
việc khám chữa bệnh tại các bệnh viện công lập dần hình thành nhiều hình
thức, từ được nhà nước chi trả hoàn toàn sang hỗ trợ một phần, nguồn thu tại
các bệnh viện công lập trở nên đa dạng. Điều này đặt ra yêu cầu đối với công
tác quản lý tài chính để đảm bảo sử dụng hiệu quả các nguồn tài chính của
bệnh viện trong quá trình vận hành và cung cấp dịch vụ y tế.
Sau 14 năm thực hiện Nghị định số 43/2006/NĐ-CP, 08 năm thực hiện
Nghị định số 85/2012/NĐ-CP và 06 năm tuân thủ theo Nghị định số
16/2015/NĐ-CP của Chính phủ (hiện tại các Nghị định này được thay thế bởi
Nghị định số 60/2021/NĐ-CP), các đơn vị bệnh viện công lập không ngừng
tăng nguồn thu sự nghiệp qua các năm, góp phần đảm bảo chi, từ đó hướng
tới tự chủ hoàn toàn về tài chính. Cơ chế tự chủ tài chính đã mang lại một số
kết quả tích cực đối với bệnh viện công lập như nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ y tế, cải thiện trang thiết bị y tế, đa dạng hóa dịch vụ y tế đáp ứng nhu
cầu của người khám bệnh. Tuy nhiên, để tiến tới tự chủ toàn diện, các bệnh
viện công lập triển khai thực hiện tự chủ tài chính còn thiếu đồng bộ, chưa2
chủ động khai thác tối đa nguồn lực hiện có. Đồng thời, Nghị định số
60/2021/NĐ-CP ban hành đã đặt ra một số yêu cầu mới đối với bệnh viện
công lập về giá, phí dịch vụ y tế, quy định các nguồn tài chính của bệnh viện
công lập, phân phối kết quả tài chính năm cũng như tự chủ về giao dịch tài
chính và liên doanh, liên kết. Điều này đặt ra tính cấp thiết trong hoàn thiện
quản lý tài chính tại các bệnh viện công lập hiện nay.
