Thứ nhất, xuất khẩu có vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế
của một quốc gia. Xuất khẩu tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu, phục vụ công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, năm 2020,
mặc dù chịu tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, xuất khẩu Việt Nam đạt 282,63
tỷ USD, tăng 6,9% so với năm 2019. Chính vì vậy, đẩy mạnh xuất khẩu đóng vai trò
quan trọng đối với sự phát triển kinh tế đất nước. Ở Việt Nam hiện nay, chè là một
trong những sản phẩm xuất khẩu có thế mạnh. Bên cạnh các mặt hàng nông sản chủ
lực như gạo, cà phê, tiêu, ; chè cũng được coi là mặt hàng xuất khẩu đem lại nguồn
thu nhập ngoại tệ lớn cho Việt Nam. Theo Tổng cục Hải quan, năm 2020, khối lượng
xuất khẩu chè đạt gần 135 nghìn tấn, kim ngạch 217,7 triệu USD. Tuy nhiên, khoảng
90% chè của Việt Nam được xuất khẩu dưới dạng nguyên liệu thô. Vì vậy, giá chè
xuất khẩu nước ta chỉ bằng 50-60% giá bình quân thế giới. So sánh với các nước trong
khu vực, sản phẩm chè nước ta hiện nay đang có giá rẻ nhất thế giới. Một trong những
nguyên nhân là do chất lượng chè Việt Nam chưa cao, đa số các doanh nghiệp chế
biến chè chưa có vùng nguyên liệu. Bên cạnh đó, tại các vùng nguyên liệu, quy trình
thu hái, chế biến chè không theo quy chuẩn nào cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc
kiểm soát chất lượng sản phẩm.
Thứ hai, các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè hiện nay đang gặp phải khá
nhiều khó khăn xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Giá chè xuất khẩu thấp so
với mặt bằng chung nhưng lại khó tiêu thụ, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến các
doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này trên cả nước. Các doanh nghiệp chè Việt
Nam trên thị trường quốc tế vẫn chưa có chỗ đứng vững chắc bởi năng lực tài chính và
chất lượng sản phẩm vẫn còn hạn chế. Vì vậy, sẽ rất khó để sản phẩm chè xuất khẩu
của Việt Nam có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế; điều này đòi hỏi các doanh
nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè phải tìm cho mình một hướng đi đúng đắn và cải
thiện những vấn đề còn yếu kém nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh tong dài hạn.
