Sán lá phổi (SLP) thuộc giống Paragonimus, ký sinh ở phổi người và động vật,
gây nên bệnh sán lá phổi (paragonimiasis) có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của
người và động vật. Nguyên nhân nhiễm bệnh do ăn phải ấu trùng cảm nhiễm
metacercaria từ vật chủ trung gian thứ hai (chủ yếu là cua suối) hoặc sán non từ vật chủ
chứa [1]. Người bị nhiễm sán lá phổi có biểu hiện gầy yếu, khó thở, ho từng cơn, khạc ra
đờm có máu màu gỉ sắt, dễ bị chẩn đoán nhầm với lao phổi hoặc các bệnh khác ở phổi,
gây khó khăn cho công tác chẩn đoán và trị bệnh [1, 2].
Hơn 50 loài SLP thuộc giống Paragonimus đã được mô tả [1], trong số đó có 7
loài gây bệnh cho người: bao gồm 2 loài gây bệnh ở châu Mỹ, 2 loài ở châu Phi và 3 loài
ở châu Á [1, 2]. Tại châu Á, loài P. heterotremus gây bệnh cho người ở khu vực Nam Á
(Ấn Độ và Sri Lanka), Đông Nam Á (Thái Lan, Lào, Việt Nam) và 3 tỉnh phía Nam
Trung Quốc; loài P. westermani gây bệnh ở các nước Bắc Á (Nhật Bản, Hàn Quốc,
Trung Quốc, Đài Loan) và Philippines; ngoài ra loài P. skrjabini gây bệnh cho người tại
Nhật Bản và Trung Quốc [1].
Ở Việt Nam, SLP và bệnh SLP được quan tâm nghiên cứu trong hơn 20 năm qua
ở các tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ [3-24]. Cho đến nay, 7 loài SLP đã được phát hiện,
bao gồm P. heterotremus, P. bangkokensis, P. proliferus, P. vietnamensis,
P. westermani, P. skrjabini và P. harinasutai [22]. Trong số đó gồm cả 3 loài có khả
năng gây bệnh cho người tại châu Á là P. heterotemus, P. westermani và P. skrjabini.
Tuy nhiên, loài P. skrjabini hiếm gặp, mới tìm thấy ở cua suối tại Thanh Hóa với tỷ lệ
nhiễm thấp; loài P. heterotremus phân bố phổ biến ở các tỉnh miền Bắc và loài
P. westermani phổ biến ở các tỉnh Bắc Trung Bộ với tỷ lệ nhiễm metacercaria ở cua suối
rất cao [22]. Vì vậy, hai loài P. heterotremus và P. westermani cần được quan tâm nghiên
cứu.
