Sự phát triển của nền kinh tế thị trường làm cho giao dịch ngày càng tăng
trưởng đa dạng và phức tạp. Nếu các giao dịch không bảo đảm an toàn sẽ dẫn đến
những tranh chấp, gây thiệt hại cho các bên tham gia và cho xã hội. Do vậy, cần
phải có một cơ chế pháp lý bảo đảm an toàn cho các giao dịch theo nhu cầu của xã
hội và theo yêu cầu của quản lý nhà nước trong việc điều hành nhằm ổn định trật tự
xã hội. Đó là nguyên nhân mà hoạt động công chứng khởi thủy, tồn tại và phát triển
như ngày nay.
Hoạt động công chứng cung cấp chứng cứ có tính xác thực cao hơn những
chứng cứ khác trong việc bảo vệ quyền và lợi ích của các bên, hướng hành động của
họ thành hành vi xử sự hợp pháp, chuyển hóa các quy định của pháp luật thành thực
tiễn pháp lý sinh động và phong phú của cuộc sống, phục vụ nhu cầu của xã hội.
Xét ở phương diện quản lý nhà nước, hoạt động công chứng tạo ra loại chứng cứ
xác thực, hợp pháp, kịp thời hỗ trợ và bổ trợ cho hoạt động tư pháp. Xét ở phương
diện xã hội, hoạt động công chứng bảo đảm cho các giao dịch vận hành theo trật tự
pháp lý, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia, tạo sự ổn định và
an toàn của giao dịch trong đời sống xã hội.
Hoạt động công chứng ở Việt Nam trong những năm qua đã đạt được những
thành tựu đáng ghi nhận và có ý nghĩa to lớn, góp phần duy trì trật tự, an toàn pháp
lý của các giao dịch trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, tình hình hiện nay đang đặt ra
đối với hoạt động công chứng nhiều vấn đề cần phải được giải quyết, như cùng tồn
tại và hoạt động của hai loại hình TCHNCC, một là PCC do Nhà nước tổ chức
thành lập và hai là VPCC do tư nhân thành lập, cùng thực hiện chức năng cung cấp
dịch vụ công chứng; phạm vi hoạt động công chứng và chứng thực có sự pha trộn,
đan xen và chưa phân định rõ ràng về bản chất. Nguyên tắc cơ bản của tổ chức và
hoạt động của TCHNCC chưa được xây dựng. Đã xuất hiện sự cạnh tranh giữa hai
loại hình khác nhau của TCHNCC với cơ chế tài chính khác nhau đang ảnh hưởng
đáng kể đến vấn đề phát triển và bảo đảm cho sự hoạt động ổn định và bền vững
của hệ thống các TCHNCC ở Việt Nam.
