Cá rô phi (Oreochromis niloticus) là một trong những loài được thả
nuôi phổbiến trong các mô hình canh tác trên ruộng lúa (nuôi luân canh hay
nuôi kết hợp). Sửdụng thuốc trừsâu đểphòng và trừsâu rầy cho lúa là một
biện pháp kỹthuật phổbiến. Thuốc trừsâu rơi vào môi trường nước là một
trong những mối nguy có thể ảnh hưởng đến cá thả nuôi. Thuốc trừ sâu
Kinalux 25EC chứa họat chất quinalphos là một trong những loại được sử
dụng phổbiến trên lúa hiện nay. Nghiên cứu này được tiến hành để đánh giá
mức độ ảnh hưởng của thuốc lên cá rô phi ởnồng độgây chết và dưới ngưỡng
gây chết nhằm xác định mức độ độc tính của thuốc đối với cá. Giá trịLC
50
–96
giờcủa thuốc Kinalux 25EC với cá rô phi cỡ10–12 g/con là 0,84 mg/L. Ởcá
sắp chết thì hoạt tính men cholinesterase (ChE) ởnão bị ức chếtừ80,7% đến
90,9% và cơbị ức chếtừ56,1% đến 86,7%. Hoạt tính ChE trong não và gan ở
thời điểm 96 giờ tiếp xúc với thuốc bị ức chế lần lượt là 85,6% và 90,8%;
trong khi hoạt tính GST ở não và gan tăng cao hơn có ý nghĩa thống kê
(p<0,05) so với đối chứng ởcùng thời điểm thu mẫu. Thí nghiệm tăng trưởng
được thực hiện ở bốn mức nồng độ là 0,08; 0,17; 0,34 và 0,50 mg/L, tăng
trọng trung bình trên ngày (DWG) và tỷlệsống của cá giảm theo sựgia tăng
của nồng độthuốc và khác biệt có ý nghĩa thống kê so với đối chứng (p<0,05).
Hệsốchuyển hoá thức ăn (FCR) đạt cao nhất ởnồng độ0,50 mg/L và khác
biệt có ý nghĩa thống kê so với đối chứng (p<0,05). Kết quảnghiên cứu cho
thấy hoạt chất quinalphos độc đối với cá rô phi và ảnh hưởng đến sựphát triển
của cá khi tiếp xúc với nồng độthấp.
