<p>
Rất nhiều nước trên thếgiới có một hoặc một sốtổchức công nhận có thNm
quyền công nhận phòng thí nghiệm ởcấp quốc gia. Tổchức công nhận quốc gia có thể
là cơquan nhà nước, tổchức xã hội hoặc tưnhân được nhà nước thừa nhận. Hầu hết
các tổchức công nhận quốc gia đều sửdụng tiêu chuNn ISO/IEC 17025 “Yêu cầu
chung vềnăng lực của các phòng thửnghiệm và hiệu chuNn” và tiêu chuNn ISO 15189
“Phòng xét nghiệm y tế- yêu cầu cụthểvềnăng lực và chất lượng” làm chuNn mực để
đánh giá và công nhận chất lượng phòng thí nghiệm của quốc gia mình. Việc sửdụng
ISO/IEC 17025 và ISO 15189 đã giúp cho các nước có cùng một cách tiếp cận đểxác
định chất lượng phòng thí nghiệm. Cách tiếp cận đồng nhất này cho phép các quốc gia
thiết lập các thoả ước dựa trên việc đánh giá lẫn nhau và chấp nhận hệthống công nhận
chất lượng phòng thí nghiệm của các quốc gia khác. Thoả ước quốc tếnày được gọi là
Thoả ước thừa nhận lẫn nhau (MRA) và hệthống MRA quốc tếgiữa các tổchức công
nhận đã tạo điều kiện cho các phòng thí nghiệm được công nhận đạt được một hình
thức thừa nhận quốc tếvà cho phép kết quảthửnghiệm, hiệu chuNn đi kèm của hàng
hoá xuất khNu hoặc báo cáo kết quảxét nghiệm dễ được chấp nhận hơn trên thịtrường
nước ngoài. Điều này làm giảm đáng kểchi phí cho cảnhà sản xuất, nhà nhập khNu và
người sửdụng dịch vụxét nghiệm bởi vì nó làm giảm hoặc loại bỏyêu cầu phải được
thửnghiệm, hiệu chuNn và xét nghiệm lại tại quốc gia khác.
Trong xu thếhội nhập kinh tếquốc tế, việc sửdụng các kết quảcủa hoạt động
đánh giá và công nhận sẽngày càng phổbiến trong đời sống hàng ngày, đặc biệt trong
các hoạt động thương mại. Công nhận là hoạt động kỹthuật phục vụcông tác quản lý
chất lượng (bao gồm xây dựng, ban hành tiêu chuNn, quy chuNn kỹthuật và đánh giá
phù hợp tiêu chuNn, quy chuNn kỹthuật). Đây là những hoạt động quan trọng cần thiết
đểthực hiện mục tiêu của Tổchức tiêu chuNn hoá quốc tếlà “Một tiêu chun - một lần
thửnghiệm - được chấp nhận ởmọi nơi”.
2
Hoạt động đánh giá và công nhận giữmột vai trò quan trọng trong việc phát
triển của thịtrường nội địa và gia tăng thương mại xuất nhập khNu. Cùng với hoạt động
đánh giá và công nhận nói chung, hoạt động đánh giá và công nhận chất lượng phòng
thí nghiệm là yếu tốquan trọng trong chiến lược phát triển kinh tếxã hội và hội nhập
kinh tếquốc tếcủa một nền kinh tế.
ỞViệt Nam trong những năm qua, hoạt động đánh giá và công nhận hệthống
quản lý chất lượng và năng lực kỹthuật của phòng thí nghiệm đã đạt được những thành
tựu nhất định góp phần không nhỏthúc đNy phát triển sản xuất, kinh doanh của các
doanh nghiệp trong môi trường hội nhập kinh tếquốc tế. Tuy nhiên, trước đòi hỏi ngày
càng cao của kinh tếxã hội nước ta, trước yêu cầu thuận lợi hóa thương mại và phát
triển thương mại toàn cầu, hoạt động công nhận nói chung và công nhận chất lượng
phòng thí nghiệm nói riêng cần được hoàn thiện, thay đổi vềtổchức hoạt động, vềnội
dung và phương thức hoạt động nhằm tạo ra nhiều giá trịgia tăng hơn nữa cho chính
hoạt động công nhận của tổchức công nhận và của các phòng thí nghiệm được công
nhận. Bên cạnh đó, loại hình và quy mô phòng thí nghiệm ngày càng đa dạng, sốlượng
các phòng thí nghiệm ngày càng nhiều và yêu cầu chất lượng hoạt động thửnghiệm,
hiệu chuNn và xét nghiệm ngày càng cao đòi hỏi hoạt động đánh giá và công nhận phải
không ngừng cải tiến nâng cao chất lượng. Vì các lý do nêu trên, tác giả đã lựa chọn
nghiên cứu đềtài “Đánh giá và công nhận chất lượng đối với phòng thí nghiệm ở
Việt Nam“ làm luận án tiến sĩcủa mình
</p>
