Thực tế lịch sử đã chứng minh rằng, trong thời đại ngày nay không một quốc gia nào có thể phát triển trong sự cô lập, tách biệt với thế giới bên ngoài. Kinh tế đối ngoại là phương tiện giúp cho mỗi quốc gia khai thác, phát huy những lợi thế của mình trên con đường phát triển, hoà nhập và mở cửa.
Hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) là một trong những hình thức cơ bản nhất của kinh tế đối ngoại. Ngày nay, dưới tác động của các thành tựu khoa học - công nghệ cùng với chính sách mở cửa của nhiều quốc gia, hoạt động XNK ngày càng được mở rộng, ngày càng đa dạng, phong phú. Kèm theo đó tính phức tạp và sự cạnh tranh trong lĩnh vực này ngày càng trở nên gay gắt.
Ngân hàng thương mại quốc doanh (NHTMQD) nằm trong hệ thống các ngân hàng thương mại có vài trò quan trọng góp phần giúp các doanh nghiệp mở rộng và phát triển XNK thông qua hai hoạt động chủ yếu là tín dụng XNK và thanh toán quốc tế (TTQT). Vì vậy, hoạt động của NHTMQD cũng phải thay đổi để bắt kịp với sự phát triển không ngừng của thương mại quốc tế.
Trong thời gian qua, các NHTMQD đã có những đóng góp đáng kể trong việc thúc đẩy hoạt động XNK tuy nhiên vẫn còn bộc lộ nhiều mặt bất cập.
Thực trạng này đặt ra sự cấp thiết phải nghiên cứu một cách toàn diện vấn đề các NHTMQD trong việc tài trợ hoạt dộng XNK để đưa ra những giải pháp hoàn thiện và mở rộng hoạt động của hệ thống NHTMQD, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chiến lược XNK của Việt Nam giai đoạn tới.
