Nuôi tôm đang là thế mạnh của ngành thủy sản nước ta. Từ năm 1995 nghề
nuôi tôm nước ta phát triển mạnh mẽ cả về diện tích, hình thức nuôi, năng suất, sản
lượng và hiệu quả kinh tế. Cụ thể là năm 2004 diện tích tôm nuôi đạt hơn 460.000ha,
tổng sản lượng đạt 350.000 tấn và là nguồn cung cấp nguyên liệu quan tr ọng cho chế
biến xuất khẩu thủy sản. Nghề nuôi tôm đã thực sự trở thành một trong những nghề
sản xuất hàng hóa lớn của Việt Nam.
Tuy nhiên cùng với sự phát triển của nghề nuôi tôm, dịch bệnh do virus gây ra
cũng liên tục lan rộng và gây thiệt hại nặng nề về kinh tế. Trong khi đó, những nghiên
cứu về virus tôm còn rất hạn chế. Vì vậy, việc nghiên cứu tác nhân virus gây bệnh
nhằm đề xuất giải pháp hạn chế tác nhân này là một yêu cầu cấp bách hiện nay.
Bên cạnh đó, việc khai thác tiềm năng và phát triển thêm các chủng loại tôm
nuôi khác để đa dạng hóa các sản phẩm tôm thương mại, tận dụng tối đa điều kiện tự
nhiên và nhân lực ở các vùng ven biển cũng là vấn đề hiện đang rất được nhà nước
quan tâm. Năm 2001 Việt Nam bắt đầu du nhập tôm thẻ chân trắng (P. vannamei) từ
Đài Loan và Hawaii vào nuôi thử nghiệm ở một số vùng. Tôm thẻ chân trắng có những
ưu thế so với tôm sú như chủ động về nguồn giống, thời gian nuôi ngắn hơn nhưng
năng suất tương đương tôm sú, chịu được độ mặn cao và có thể nuôi được trong cả
nước mặn, ngọt và lợ Tuy nhiên việc nhập nuôi loài tôm này gắn liền với việc đưa
virus hội chứng Taura (Taura Syndrome Virus – TSV) vào Việt Nam. Để tránh không
xảy ra dịch bệnh như đã có đối với các nước từng du nhập tôm thẻ chân trắng (TCT)
thì những thông tin đầy đủ về bệnh hội chứng Taura và khả năng lây lan TSV từ tôm
này sang các loài tôm bản địa khác, đặc biệt đối với tôm sú, cũng là vấn đề rất được
quan tâm.
Năm 2000 Phòng Công Nghệ Tế Bào Động Vật – Viện Sinh Học Nhiệt Đới thu
được mẫu tôm sú ở Long An nghi nhiễm TSV, với biểu hiện lâm sàng là đỏ đuôi quạt
và đỏ 2 đốt thân cuối. Tôm còn sống nhưng vận động và tiêu thụ thức ăn kém. Các
mẫu tương tự sau đó đã thu được ở Cần Giờ - Tp. Hồ Chí Minh. Năm 2003 phòng thí
nghiệm cũng thu được mẫu tôm TCT với biểu hiện lâm sàng tương tự. Tất cả các mẫu
tôm này đã được kiểm tra bằng phương pháp PCR và cho kết quả âm tính WSSV
(White Spot Syndrome Virus), IHHNV (Infectious Hypodermal and Haematopoietic
Necrosis Virus), MBV (Monodon Baculovirus), YHV (Yellow Head Virus). Các kết
quả nghiên cứu về đặc trưng sinh hóa, sinh học phân tử, cấu trúc hiển vi điện tử ở
phòng thí nghiệm khẳng định tác nhân gây bệnh chính là virus.
Vì vậy, đề tài: “Nghiên cứu đặc trưng protein của virus gây hội chứng đỏ
đuôi ở tôm sú (Penaeus monodon) và tôm thẻ chân trắng (Penaeus vannamei)” là
cần thiết và cấp bách nhằm xác định mối liên hệ giữa tác nhân gây bệnh đỏ đuôi đặc
biệt này và virus hội chứng Taura ở tôm thẻ chân trắng để có biện pháp phòng ngừa
kịp thời.
