Trong nền thơ đa dạng ở miền Nam giai đoạn 1954-1975, Ngô Kha là một
nhà thơ độc đáo và có số phận bi kịch. Thơ ông kết hợp tư tưởng yêu nước và
tư tưởng hiện sinh, chủ nghĩa lãng mạn và chủ nghĩa siêu thực. Sự nghiệp văn
học của ông đã được đề cập trong một số công trình nghiên cứu, phê bình;
nhưng có lẽ đây là lần đầu tiên, ở TP Hồ Chí Minh, một sinh viên chọn “Thế
giới nghệ thuật thơ Ngô Kha” làm đề tài khoá luận tốt nghiệp của mình. Với
những cố gắng và kết quả nghiên cứu của tác giả Trần Thị Mỹ Hiền, khoá
luận này được Hội đồng chấm thi đánh giá xuất sắc. Chúng tôi xin giới thiệu
một phần trong chương ba của khoá luận.
V. Bêlinxki từng nhận xét: “Mọi sản phẩm nghệ thuật đều là một thế giới
riêng, mà khi đi vào đó ta buộc phải sống theo các qui luật của nó, hít thở
không khí của nó”. Người nghệ sĩ lúc bấy giờ đóng vai trò một kiến trúc sư,
đồng thời cũng là người đi xây dựng công trình của mình. Người đọc, để đến
được và sống trọn với thế giới ấy, phải vượt qua rất nhiều thử thách để thâm
nhập một cách trọn vẹn. Đi vào tìm hiểu nghệ thuật sáng tác được ví như
hành động đi qua cánh cửa cuối cùng mà người viết dày công sắp xếp để lĩnh
hội hết ý nghĩa mà tác phẩm nghệ thuật mang lại. Đối với Ngô Kha, việc
vượt qua cánh cửa này sẽ giúp chúng ta thấy được tư tưởng cốt lõi, sợi chỉ đỏ
xuyên suốt làm nên hành trình nghệ thuật của nhà thơ mà những vòng xe dẫn
ta đi trọn hành trình đó không gì nổi bật hơn là thế giới trường ca và thơ tự do
của ông.
