Cũng như thân thể người ta là một tập hợp đầy đủ những bộ phận, mỗi bộ
phận là kết quả của một cuộc tiến hóa qua các thời kì tiền sử, ta phải nghĩ
rằng tinh thần của ta cũng có một tổ chức tương tự thế. Tinh thần cũng như
thể chất của ta, không thể là một cái gì không có quá khứ, lịch sử của nó”
[80; tr.96]. Lời khẳng định trên của Jung đã nhấn mạnh đến tính lịch sử, tính
di truyền của vô thức. Tinh thần con người chúng ta hôm nay có nền móng từ
những yếu tố “phi ý thức thời tiền sử”, những “vết tích bàn cổ” trong quá khứ
xa thẳm loài người. Đặt cái nhìn đó vào thơ Bùi Giáng, ta thấy những yếu tố
nguyên thủy, “vết tích bàn cổ” hãy còn ăn sâu trong tiềm thức con người hiện
đại. Và hiện thân của Đất, Nước trong thơ Bùi Giáng chính là tiếng nói ngàn
xưa đã được bảo chứng
