Trong bối cảnh bất ổn vĩmô vẫn tiếp tục tích lũy và có dấu hiệu bùng phát vào những tháng đầu
năm 2011, lạm phát trởthành một trong bốn vấn đềgay gắt nhất liên quan đến bình ổn vĩmô
(cùng với quản lý tỷgiá, thâm hụt thương mại và thâm hụt ngân sách).
Tuy nhiên, nếu nhìn lại toàn cảnh quá trình cải cách kinh tếcủa Việt Nam trong hơn hai thập kỷ
qua, thì lạm phát, đặc biệt là các nhân tốquyết định lạm phát và những biến động của lạm phát là
một trong những chủ đề được thảo luận nhiều nhất ởViệt Nam. Nguyên nhân của điều này rất rõ
ràng, vì lạm phát đã luôn là một trong những vấn đềdai dẳng gây nhức nhối nhất, làm tổn
thương nhất đối với nền kinh tếViệt Nam. Việt Nam đã trải qua giai đoạn siêu lạm phát trong
những năm 1980 và đầu những năm 1990 ngay khi bắt đầu những cải cách kinh tế đầu tiên.
Ngoại trừgiai đoạn 2000-2003 khi lạm phát thấp và ổn định ởmức 5% trởxuống, tỷlệlạm phát
ởViệt Nam thường xuyên cao hơn, lạm phát kéo dài lâu hơn và dao động mạnh hơn so với lạm
phát ởcác nước láng giềng. Hiểu rõ các nguyên nhân và hậu quảcủa những vấn đềnày có ý
nghĩa quan trọng đối với việc đánh giá tác động của các chính sách vĩmô đối với nền kinh tế.
Những sựkiện gần đây nhưviệc Việt Nam gia nhập WTO, luồng vốn nước ngoài đột
ngột chảy mạnh vào Việt Nam trong hai năm 2007-2008, các vấn đềcủa thịtrường ngoại hối
Việt Nam trong hai năm 2009 và 2010 và cuộc khủng hoảng kinh tếthếgiới cũng nhưnguy cơ
lạm phát tăng mạnh trởlại đã đặt ra nhiều thách thức mới cho việc quản lý kinh tếvĩmô và đặc
biệt trong việc kiểm soát lạm phát ởViệt Nam. Hàng loạt những thay đổi trong môi trường vĩmô
và chính sách kinh tếtrong những năm vừa qua đã đặt ra yêu cần cần có một cách tiếp cận
hệthống và toàn diện nhằm xác định những nhân tốvĩmô quyết định lạm phát trong bối cảnh
mới của Việt Nam.
