Hệ thống ngân hàng giữ vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế.
Thực tế cho thấy sự phá sản của các ngân hàng trên phạm vi toàn thế giới kéo theo sự suy thoái
nền kinh tế từ năm 2009. Tình trạng này là kết quả của cuộc khủng hoảng thị trường cho vay thé
chấp “dưới chuẩn” của thị trường tài chính Mỹ. Theo thống kê của tờ báo Washington Post, số
lượng ngân hàng bị phá sản trong năm 2010 đã lên đến đỉnh điểm 157 ngân hàng, nhiều hơn 17
ngân hàng so với năm 2009. Sau khi phân tích vấn đề này, các chuyên gia kinh tế chỉ ra rằng việc
cấp tín dụng dễ dàng và quản lý rủi ro tín dụng lỏng lẻo đã gây ra hậu quả nặng nề trong lĩnh vực
ngân hàng. Như vậy, điều này khẳng định vai trò quan trọng hàng đầu của việc dự báo và quản trị
rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng tài chính.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo ngân hàng không thể xác định chính xác mức tổn thất tín dụng
đối với từng khách hàng vay cụ thể và toàn danh mục tín dụng. Thực tế, chúng ta chỉ có thể đo
lường và ước lượng rủi ro tín dụng mà một trong cấu phần quan trọng của nó là rủi ro không trả
được nợ - default risk (rủi ro mà khách hàng không thể hoàn trả nợ một phần hoặc toàn bộ khi
đến hạn đã cam kết). Từ đó, các ngân hàng sẽ xây dựng mô hình lượng hóa rủi ro tín dụng để ước
lượng khoảng tổn thất dự kiến kỳ vọng.
Theo hiệp ước Basel II của Ủy Ban Basel về giám sát hoạt động ngân hàng, trong đó tách
biệt rủi ro hoạt động và rủi ro tín dụng đồng thời lượng hóa 02 loại rủi ro này. Việc lượng hóa rủi
ro tín dụng hay ước lượng mức độ tổn thất tín dụng dựa vào 04 nhân tố chính bao gồm (i) Xác
suất không trả được nợ của khách hàng – PD, (ii) Tỷ lệ mất vốn dự kiến – LGD, (iii) Dư nợ tại
thời điểm khách hàng không trả được nợ – EAD và (iv) Thời hạn vay thực tế – EE. Trong đó, xác
suất không trả được nợ là yếu tổ đầu tiên và rất quan trọng để ngân hàng tiếp cận và ước lượng
các nhân tố khác trong mô hình lượng hóa rủi ro tín dụng. Hiện tại, phần lớn các ngân hàng lớn
trên thế giới đã xây dựng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ làm cơ sở để xác định các nhân tố
cấu thành trong mô hình lƣợng hóa rủi ro tín dụng .
