Để qúa trình sấy đạt hiệu quả cao, không làm giảm chất l-ợng của nông
sản sau khi sấy ta cần tìm hiểu các tính chất chung làm ảnh h-ởng đến quá
trình sấy của hạt .
* Sự hô hấp của nông sản dạng hạt.
Nông sản dạng hạt có tính chất nh-một cơ thể sống, ở trạng thái độ ẩm
cao, nhiệt độ môi tr-ờng lớn, hạt sẽ hô hấp mạnh. Quá trình này diễn ra làm
ôxi hoá các chất hữu cơ trong hạt và sinh ra nhiệt, làm hạt bị nóng lên, phôi sẽ
phát triển thành hạt mầm. Kết quả của quá trình hô hấp hạt là giảm khối
l-ợng, chất l-ợng của hạt, thậm chí hạt có thể hỏng hoàn toàn. Vì vậy không
những sau khi thu hoạch về cần sấy khô ngay hạt mà trong quá trình bảo quản
cũng cần th-ờng xuyên theo dõi nhiệt độ nơi bảo quản và tiến hành sấy khô
kịp thời để làm ngừng sự hô hấp của hạt. Đại l-ợng đặ tr-ng cho sự hô hấp của
hạt là c-ờng độ hô hấp.
* Độ ẩm của hạt.
Khi hạt có độ ẩm d-ới độ ẩm bảo quản thì c-ờng độ hô hấp không đáng
kể. Khi độ ẩm tăng thì c-ờng độ hô hấp cũng tăng dần.Độ ẩm hạt tăng đến
một giới hạn nhất định thì c-ờng độ hô hấp đột nhiên tăng lên. Sự tăng đột
biến c-ờng độ hô hấp là do quá trình sinh học trong sản phẩm biểu hiện là đã
xuất hiện l-ợng n-ớc tự do trong các tế bào của hạt. Độ ẩm ứng với tế bào hạt
xuất hiện l-ợng n-ớc tự do đ-ợc gọi là độ ẩm giới hạn. Với những hạt nh-
ngô, thóc thì độ ẩm giới hạn để bảo quản là 13 - 13,5%, với những hạt có dầu
nh-vừng, lạc thì độ ẩm giới hạn là 7 - 9%.
* Nhiệt độ hạt.
Khi nhiệt độ tăng thì c-ờng độ hô hấp của hạt cũng tăng lên, nh-ng ảnh
h-ởng của nhiệt độ th-ờng kém hiệu lực hơn so với ảnh h-ởng của độ ẩm. Khi
nhiệt độ tăng quá nhiệt độ giới hạn thì c-ờng độ hô hấp yếu đi và chức năng
sống khác bị chậm lại. Nếu tiếp tục tăng nhiệt độ thì hạt ngừng hô hấp (mất
hoạt động sống). Cho nên, nhiệt độ sấy quá lớn sẽ làm ảnh h-ởng đến quá
trình nảy mầm và phát triển của hạt sau này do đó quá trình sấy nhiệt độ hạt
luôn phải nhỏ hơn nhiệt độ cho phép. Ví dụ nhiệt độ cho phép đối với ngô
giống là 50
0
C và đối với ngô thịt là 50 - 55
0
C.
