Trong những năm gần đây, công nghệ sinh học (CNSH) đã phát triến một cách mạnh mẽ và mức độ sử dụng ngành khoa học tiên tiến này càng nâng cao. CNSH đã và đang được sử dụng rộng rãi vào thực tế cuộc sống và đem lại những ảnh hưởng sâu sắc. Những thành tựu quyết định của CNSH đã mở ra giai đoạn phát triển về nghiên cứu, ứng dụng thương mại cảu sinh vật biến đổi gen- GMO. Song song với sự phát triển của GMO, những ảnh hưởng bất lợi có thể xảy ra với hệ sinh thái, sức khỏe con người khi sử dụng hoặc giải phóng GMO ra môi trường tự nhiên là mối quan tâm của nhiều tổ chức, quốc gia trên thế giới. Để tránh những bất lợi nay, hàng loạt nghiên cứu đã được triển khai nhằm đánh giá và quản lý rủi ro GMO .
Để bảo đảm an toàn trong việc vận chuyển, xử lý và sử dụng sinh vật sống biến đổi gene, Nghị định thư Cartegena - Hiệp ước quốc tế nhằm ràng buộc pháp lý các nước có liên quan đã được thông qua vào năm 2000 như là một thỏa thuận bổ sung của Công ước về đa dạng sinh học (ĐDSH). Đây là cam kết mang tính lịch sử đề cập đến vấn đề mới và đang gây tranh cãi. Việt Nam tham gia Nghị định thư từ năm 2004.
Với mục tiêu bảo vệ ĐDSH khỏi các nguy cơ rủi ro của sinh vật biến đổi gene tạo ra từ công nghệ sinh học hiện đại, thủ tục thỏa thuận thông báo trước được đặc biệt chú trọng trong văn bản này. Thủ tục bắt buộc cho lần vận chuyển đầu tiên xuyên biên giới sinh vật biến đổi gene. Theo đó, các quốc gia xuất khẩu phải cung cấp thông tin cho quốc gia nhập khẩu về việc đánh giá rủi ro và tình trạng quản lý sinh vật biến đổi gene tại quốc gia mình trong vòng 90 ngày. Trên cơ sở cân nhắc, các quốc gia nhập khẩu sẽ đưa quyết định có cho phép nhập khẩu kèm hoặc không kèm điều kiện hay từ chối trong vòng 270 ngày.
Bên cạnh đó, văn bản này cũng yêu cầu các quyết định dự định nhập khẩu phải căn cứ vào đánh giá rủi ro được tiến hành trên cơ sở các kỹ thuật đánh giá đã được công nhận, quan tâm đến hướng dẫn và tư vấn do các tổ chức quốc tế liên quan xây dựng. Điều đáng nói là những đánh giá này bắt buộc phải được thực hiện một cách hợp lý, phải dựa vào các thông tin và bằng chứng khoa học hiện có để xác định, đánh giá những ảnh hưởng bất lợi có thể xảy ra của các sinh vật biến đổi gene đối với bảo tồn và sử dụng bền vững ĐDSH, quan tâm đến các rủi ro đối với sức khỏe con người.
