Lịch sử đã chỉ ra cho chúng ta thấy rằng từ trước đến nay các học thuyết triết
học có ảnh hưởng nhất vốn là kết quả của sự sáng tạo cá nhân của những nhà triết học
kiệt xuất bằng cách này hay cách khác ở mức độ này hay mức độ khác đều được phục
hồi ở các thời đại sau đó dù cho điều kiện lịch sử đã có những thay đổi rất lớn chẳng
hạn đó là học thuyết Platôn. học thuyết Arixtốt học thuyết R.Đêcáctơ học thuyết
I.Cantơ học thuyết G.Hêgen.v.v.
Trong nghiên cứu triết học cần hết sức chú ý một điều là không nên đi tìm hoặc
quy ảnh hưởng của một học thuyết triết học nào đó chỉ ở hoặc về một nhóm các đồ đệ
trực tiếp của nó nghĩa là vào một trường phái xác định nào đó. Và điều này cũng hoàn
toàn đúng với học thuyết của Hêgen. Chúng ta không cần phải mất công sức chứng
minh việc triết học Hêgen đã có ảnh hưởng vượt ra khỏi khuôn khổ của thuyết Hêgen
ra sao tức là khuôn khổ của một trường phái đã thừa nhận các tiền đề xuất phát của hệ
thống triết học Hêgen.
Xét một cách thật chặt chẽ thì học thuyết Hêgen hiện nay không phải là một
trào lưu tư tưởng triết học đáng kể. Mặc dù vậy sự quan tâm tới triết học Hêgen đặc
biệt là số lượng các công trình nghiên cứu về triết học không những không hề giảm
bớt mà trái lại còn tăng lên liên tục. Hơn thế nữa có một điều khá đặc biệt là các nhà
nghiên cứu về di sản triết học của Hêgen thường lại không phải là những người theo
trường phái Hêgen. Một điều nổi bật khác ở đây là cả các nhà duy tâm lẫn các nhà
duy vật, cả những người bảo vệ chủ nghĩa duy lý lẫn những người ủng hộ chủ nghĩa
phi duy lý đều tích cực nghiên cứu triết học Hêgen. Trong số các nhà triết học duy
tâm lý giải triết học Hêgen và cố gắng đồng hoá các tư tưởng của ông thì thậm chí
chúng ta lại bắt gặp những người cố gắng bảo vệ các khuynh hướng triết học hết sức
xa lạ với học thuyết Hêgen chẳng hạn chủ nghĩa hiện s inh. chủ nghĩa nhân cách triết
học phân tích thần học biện chứng.v.v.
