Thuốc là một hàng hóa đặc biệt vì có ảnh hưởng đến sức khỏe con
người. Giá thuốc luôn là vấn đề không những ngành y tế mà cả xã hội đặc biệt
quan tâm. Hiện nay, tuy giá viện phí đang có sự bao cấp của nhà nước, chỉ thu
một phần viện phí, thuốc tại bệnh viện phục vụ dưới dạng cung ứng theo giá
hóa đơn mua vào. Mặc dù vậy, số tiền thuốc chiếm gần như 70% số viện phí
mà người bệnh phải trả. Giá thuốc có ảnh hưởng rất lớn đến ngân sách nhà
nước, đến quỹ bảo hiểm y tế, đặc biệt ảnh hưởng đến kinh tế của người dân.
Mặc dù được kiểm soát bởi ngành chức năng, dư luận xã hội, nhưng giá
thuốc vẫn tăng đều đặn và đôi khi gây đột biến. Có nhiều nguyên nhân để
thuốc tăng giá, trong đó có nguyên nhân do cạnh tranh, muốn được tiêu thụ,
các công ty tìm cách đẩy giá thuốc lên cao để có chi phí tiếp thị, hậu mãi bằng
cách xuất hóa đơn lòng vòng, thỏa thuận nâng giá nhập khẩu, nhập ủy thác từ
bên ngoài, đặc biệt đối với những thuốc chưa có thương hiệu, có nguồn gốc từ
các nước Châu Á. Điều này đang đặt ra gánh nặng và mối lo lớn cho những
người dân nghèo ốm đau cần thuốc chữa trị.
Việc thực hiện đấu thầu lúc đầu gặp nhiều khó khăn do chưa am hiểu
luật, thời gian hoàn tất một đợt đấu thầu kéo dài, không theo kịp với tiến độ
trượt giá của thị trường, dẫn đến hậu quả nhiều gói thầu không có nhà thầu
tham gia hoặc vượt giá kế hoạch; danh mục thuốc tuyến tỉnh không phù hợp
khi áp dụng cho các bệnh viện tuyến huyện, do phân tuyến kỹ thuật quy định
cũng như mô hình bệnh tật ở mỗi nơi một khác.
Văn bản hướng dẫn đấu thầu mua thuốc chưa cụ thể, các bệnh viện tự
xoay xở, làm cho điểm xét thầu mang tính chủ quan, không đồng bộ. Hình
thức chia gói thầu, phương thức đấu thầu mỗi nơi một khác, dẫn đến cùng một
mặt hàng, nhưng giá thuốc khác nhau giữa các bệnh viện trong cùng một thời
2
điểm, công tác đấu thầu nhiều nơi nhiều lúc chưa đảm bảo tính công khai,
minh bạch.
Đấu thầu thuốc hiện áp dụng theo luật xây dựng, thuốc có nhiều đặc
điểm khác biệt với hàng hóa xây dựng, thuốc bao gồm nhiều yếu tố kỹ thuật,
đa dạng, nhiều nguồn cung cấp. Ngoài ra, Bệnh viện còn phải thực hiện nhiều
đợt đấu thầu trong năm để mua sắm hàng hóa sử dụng thường xuyên như hóa
chất, vật tư y tế, trang thiết bị, văn phòng phẩm, xây dựng, sửa chữa., mỗi
đợt đấu thầu kéo dài từ 4 đến 6 tháng, dẫn đến hậu quả trong một số trường
hợp là thiếu thuốc phục vụ cho nhu cầu điều trị; tốn kém chi phí hành chính,
lưu trữ hồ sơ, nhất là khi các bệnh viện đấu thầu riêng lẻ; mất quá nhiều thời
gian và công sức, ảnh hưởng đến công tác chuyên môn; dễ phát sinh sai só t và
tiêu cực.
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, việc quản lý và bình ổn giá
thuốc tại Việt Nam là một bài toán khó giải. Đấu thầu thuốc là một giải pháp.
Quản lý công tác đấu thầu mua thuốc chính là quản lý tốt kinh tế y tế, tiết
kiệm chi ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm y tế, giảm gánh nặng cho bệnh
nhân, góp phần nâng cao uy tín của người thầy thuốc trong các cơ sở y tế. Vì
vậy, việc tổ chức đấu thầu thuốc cần được quan tâm nghiên cứu để thực hiện
một cách chuyên nghiệp và đạt hiệu quả cao hơn. Do đó, tôi chọn đề tài
“Quản lý nhà nƣớc về công tác đấu thầu mua thuốc ở các cơ sở y tế trong
tỉnh An Giang – thực trạng và giải pháp” làm tiểu luận tốt nghiệp của mình
nhằm khảo sát thực trạng công tác đấu thầu mua thuốc, xem xét những vấn đề
chưa phù hợp, đề ra những giải pháp tháo gỡ, góp phần cùng Sở Y tế chấn
chỉnh công tác đấu thầu mua thuốc tại các cơ sở y tế trong tỉnh là yêu cầu cấp
thiết được đặt ra.
Đề tài được nghiên cứu từ năm 2010- 2013 và đã sử dụng các phương
pháp như: tổng hợp, phân tích làm cơ sở để viết.
